Χαμηλή αυτοπεποίθηση και εφηβεία: Βοηθώντας τους εφήβους να αναπτύξουν την αυτοεκτίμησή τους

Η περίοδος της εφηβείας είναι μια πολύ σημαντική περίοδος για τη ζωή του ανθρώπου. Ο νέος φεύγει από την παιδική ηλικία και σταδιακά ετοιμάζεται να μεταβεί στην ενήλικη ζωή. Έτσι βιώνει τόσο σωματικές όσο και ψυχολογικές αλλαγές που συχνά τον μπερδεύουν και τον κάνουν να αισθάνεται ευάλωτος.

Η εφηβεία είναι η περίοδος εξερεύνησης και πειραματισμού, ώστε να μπορέσει να διαμορφώσει την ταυτότητά του. Ο γονέας και ο καθηγητής φεύγουν από το βάθρο τους, αμφισβητούνται και κρίνονται αυστηρά. Παράλληλα, ο έφηβος προσπαθεί να ανακαλύψει την ταυτότητα του, «ποιος είναι;», «τι θέλει;». Σημαντικοί συνοδοιπόροι στο ταξίδι αυτό είναι οι φίλοι του παιδιού και γενικότερα οι συνομήλικοί του.

Η σημασία των φίλων: πόσο επηρεάζουν οι φίλοι τον έφηβο;

Τη θέση των γονιών και των καθηγητών θα λέγαμε ότι την περίοδο αυτή καταλαμβάνουν οι φίλοι του εφήβου. Αυτοί είναι «οι σημαντικοί άλλοι», όπως λέγονται στην ψυχολογία, και η γνώμη τους είναι καθοριστική για τον έφηβο. Έχουν ιδιαίτερη ανάγκη να νιώθουν ότι γίνονται αποδεκτοί από αυτούς. Επομένως η στάση των φίλων τους απέναντί τους παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την άποψη που θα διαμορφώσουν και οι ίδιοι για τον εαυτό τους. Ένα αρνητικό σχόλιο ή ένα υποτιμητικό πείραγμα είναι αρκετό για να πληγώσουν την αυτοεικόνα τους.

Από την άλλη πλευρά οι γονείς έχουν κι αυτοί ένα μερίδιο ευθύνης για την αυτοπεποίθηση του εφήβου. Ο τρόπος που συμπεριφέρονται απέναντι στον έφηβο τόσο τώρα, όσα και τα προηγούμενα χρόνια, έχει σημαντική επίδραση. Υποτιμητικά σχόλια όπως «είσαι τεμπέλης», «είσαι ανόητος», «πώς το κάνεις έτσι;» είναι λόγια που ξεφεύγουν χωρίς σκέψη από το στόμα μας και βλάπτουν την αυτοεκτίμησή του.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Καλώς ή κακώς μυστικές συνταγές δεν υπάρχουν. Οι γονείς όμως μπορούν με μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά τους να ενισχύσουν τον έφηβο και την εικόνα που έχει για τον εαυτό του.

• Επιστρατεύστε την κατανόησή σας όταν τα πράγματα δε πηγαίνουν όπως τα θέλετε. Εκφράστε την υποστήριξή σας όχι μόνο επειδή πήρε καλό βαθμό ή μάζεψε το δωμάτιο του, αλλά επειδή είναι αυτός που είναι!
• Προσπαθήστε να του αναθέσετε ευθύνες, ώστε να μάθει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες. Αφήστε τον να σχεδιάσει ο ίδιος το πρόγραμμα του ή να δώσει λύσεις σε κάποιο πρόβλημα! Αφήστε τον να νιώσει κύριος του εαυτού του.
• Βοηθήστε τον να θέτει μικρούς και ρεαλιστικούς στόχους χωρίς να τον επιβαρύνετε με τις δικές σας προσδοκίες. Οι έφηβοι αφουγκράζονται τις αγωνίες σας και συχνά πιέζονται αρκετά στην προσπάθεια τους να μην σας απογοητεύσουν.

Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω το παιδί μου;

Αν διαπιστώνετε ότι το παιδί σας έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση, δεν εμπιστεύεται τον εαυτό του, παραιτείται εύκολα και νιώθει ότι δεν είναι αρκετά ικανός/αρεστός, τότε καλό είναι να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Με τη βοήθεια του ειδικού και με τη χρήση συμβουλευτικής μαθαίνει να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του ενώ σταδιακά αρχίζει να εμπιστεύεται περισσότερο τον εαυτό του.

Διαβάστε επίσης:
Πώς περιορίζουμε εμείς οι γονείς τις ικανότητες των εφήβων
Τι είναι η αυτοαντίληψη και πόσο σημαντική είναι για τον έφηβο;
Πώς εκδηλώνεται η αρνητική αυτοεικόνα σε ένα παιδί ή σε ένα έφηβο;