Καλώς ήρθες μωράκι! Ολα όσα πρέπει να ξέρει η νέα μαμά για το νεογέννητο!

Ιδιαίτερα οι νέες μητέρες (ή αλλιώς, πρωτομάνες) που έρχονται αντιμέτωπες για πρώτη φορά με μία ολοκαίνουρια πραγματικότητα, συνήθως κατακλύζονται από απορίες και φοβίες σε σχέση με την φροντίδα του νεογνού. Ακόμα όμως και έμπειρες μανούλες συχνά διχάζονται ανάμεσα στη συνήθη πρακτική των γιαγιάδων και στις οδηγίες των παιδιάτρων. Ιδού λοιπόν, μερικά από τα συχνότερα προβλήματα των πρώτων ημερών και η αντιμετώπισή τους.

1. Περιποίηση του ομφαλού: Η απόπτωση του ομφαλικού κολοβώματος συμβαίνει συνήθως μέσα στις πρώτες 10 μέρες ζωής του μωρού. Μετά την έξοδο από το μαιευτήριο, ο καθαρισμός γίνεται με τη χρήση καθαρού οινοπνεύματος και αποστειρωμένης γάζας 1-2 φορές την ημέρα, συνήθως μετά το μπάνιο του μωρού. Μικρές κηλίδες αίματος στην πάνα ή στα ρούχα του μωρού, κυρίως μετά τον καθαρισμό του ομφαλού, δεν πρέπει να μας ανησυχήσουν. Ωστόσο, η εκροή κίτρινου, πυώδους, δύσοσμου υγρού και η παραμονή του κολοβώματος πέραν των 4 εβδομάδων χρήζουν άμεσης παιδιατρικής εκτίμησης.
2. Καθαρισμός μύτης – ματιών – αυτιών: Καθημερινός καθαρισμός της μύτης με τη χρήση φυσιολογικού ορού πριν το γεύμα είναι απαραίτητος για την απομάκρυνση ρινικών εκκρίσεων που πιθανόν να δυσκολεύουν την αναπνοή και τη σίτιση του παιδιού. Τα ματάκια είναι καλό να τα καθαρίζουμε με λίγο χλιαρό βρασμένο νεράκι με τη βοήθεια αποστειρωμένης γάζας. Η χρήση μπατονέτας, ακόμη και παιδικής, πρέπει να αποφεύγεται λόγω πιθανότητας τραυματισμού.
3. Καθαρισμός ευαίσθητης περιοχής: Το δέρμα της περιγεννητικής περιοχής του βρέφους είναι εξαιρετικά ευαίσθητο. Όταν το μωράκι σας έχει λερωθεί, πλύνετε σχολαστικά με τρεχούμενο χλιαρό νερό την περιοχή και μην χρησιμοποιείτε μωρομάντηλα παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. στο αυτοκίνητο, σε εξωτερικούς χώρους κλπ). Χρησιμοποιείτε μικρή ποσότητα κρέμας για την πάνα 2 – 3 φορές την ημέρα, πάντα μετά από πλύσιμο και αφήνετε για 1 – 2 λεπτά ανοιχτή την πάνα για να στεγνώσει επαρκώς το δέρμα. Μην τρίβετε την ευαίσθητη περιοχή των κοριτσιών και μην προσπαθείτε να «ανοίξετε» το πετσάκι των αγοριών.
4. Καθημερινή υγιεινή: Το υγρό περιβάλλον είναι πολύ γνώριμο και τα περισσότερα μωράκια απολαμβάνουν ένα ζεστό μπάνιο. Το μπάνιο μπορεί επίσης να βοηθήσει στους κωλικούς, τη δυσκοιλιότητα και την ανεξήγητη ανησυχία. Μετά το μπάνιο, δοκιμάστε ένα χαλαρωτικό μασάζ με ένα ενυδατικό γαλάκτωμα. Αποφεύγετε προϊόντα βρεφικής περιποίησης που περιέχουν αλκοόλ, τεχνητό άρωμα και parabens.
5. Θερμοκρασία περιβάλλοντος – Ύπνος – Ντύσιμο: Η θερμοκρασία στο δωμάτιο του μωρού δεν πρέπει να είναι κάτω από 18 oC, αλλά και να μην υπερβαίνει τους 28 οC. Το δωμάτιο πρέπει να έχει επαρκή φυσικό φωτισμό και αερισμό. Τα ρούχα του μωρού είναι άνετα και κατά προτίμηση βαμβακερά. Το υπερβολικό ντύσιμο και η ζέστη μπορούν να προκαλέσουν δυσφορία στο μωρό και έντονο κλάμα. Κατά τον ύπνο τοποθετούμε το μωρό πάντα σε ύπτια θέση με ελαφρά ανασηκωμένο το άνω μέρος του στρώματος. Δεν χρησιμοποιούμε μαξιλαράκια και σφηνάκια και δεν φασκιώνουμε το μωρό.
6. Προστασία από ιώσεις: Το μωρό μας μέχρι την ηλικία των 3 μηνών είναι εξαιρετικά ευαίσθητο και μία ίωση η οποία μπορεί να μην γίνει καν αντιληπτή από εμάς, δύναται να προκαλέσει έντονα συμπτώματα στο μωρό. Για τη δική του προστασία λοιπόν, καλό είναι να αποφύγουμε επισκέψεις στο σπίτι τις πρώτες 6 – 10 εβδομάδες. Επίσης, προσέχουμε σχολαστικά την υγιεινή των χεριών και την καθαριότητα του χώρου. Η βόλτα σε ανοιχτούς ή καλά αεριζόμενους χώρους δεν απαγορεύεται και συστήνεται συχνά – πυκνά για να ηρεμήσει το μωρό.
7. Ενθάρρυνση της μητέρας – Στήριξη της οικογένειας: Η νέα μητέρα ειδικό το πρώτο διάστημα χρειάζεται υποστήριξη και συνεχή επιβράβευση για να επιτύχει όλες τις ιδιαιτερότητες του δύσκολου ρόλου της. Επικρίσεις, συγκρίσεις και μειωτικά σχόλια, προερχόμενα κυρίως από το στενό οικογενειακό περιβάλλον, μπορούν να διαταράξουν την ήδη εύθραυστη ισορροπία της λεχωίδας και να προκαλέσουν περισσότερα προβλήματα.

Πότε επικοινωνούμε με τον παιδίατρό μας;
Η πρώτη επίσκεψη από τον παιδίατρο καλό είναι να γίνεται 3 – 5 μέρες μετά την έξοδο από το μαιευτήριο, δηλαδή περίπου την 7η με 10η μέρα ζωής, με σκοπό την εκτίμηση της επαρκούς σίτισης και την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων μητέρας – βρέφους (θηλασμός, ίκτερος, ενυδάτωση κλπ). Στη συνέχεια ενημερώνουμε άμεσα τον παιδίατρό μας αν το μωρό μας παρουσιάσει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα:
• Νωθρότητα, υπνηλία, άρνηση λήψης τροφής
• Λιγότερες από 3 – 4 πάνες λερωμένες μέσα σε ένα 24ωρο
• Πυρετό >38 οC
• Πολλαπλούς εμετούς
• Κενώσεις με αίμα
• Εκροή πύου από τον ομφαλό

Η σχέση με τον παιδίατρο δεν μπορεί παρά να είναι σχέση εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού. Ο παιδίατρος δεν είναι μόνο ο ιατρός που θα θεραπεύσει το πρόβλημα υγείας του παιδιού μας, είναι πάνω από όλα ο συνοδοιπόρος και ο συμβουλάτοράς μας στον δύσκολο και μακρύ δρόμο της ανατροφής του παιδιού μας. Σε κάθε αμφιβολία είναι αυτονόητο ότι αναζητούμε την έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση από τον παιδίατρο, ο οποίος μετά από εμάς, γνωρίζει το μωρό μας καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον.

Της Ελισσάβετ Καλούδη,
Παιδιάτρου, MD, MSc

.