Πώς αλλάζει ο γυναικείος εγκέφαλος στην εγκυμοσύνη; Τι δείχνει έρευνα

Στην εγκυμοσύνη τα επίπεδα των ορμονών αυξάνονται, η κοιλιά μεγαλώνει, οι αστράγαλοι πρήζονται. Και αυτές είναι μόνο κάποιες από τις πιο γνωστές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα από τις πρώτες ακόμα εβδομάδες της κύησης.

Λιγότερο γνωστές -και λιγότερο εμφανείς- είναι οι αλλαγές στον εγκέφαλο της εγκύου, οι οποίες, ωστόσο, έχουν κινήσει το ενδιαφέρον των ειδικών και έχουν αποτελέσει αντικείμενο μελέτης τις τελευταίες δεκαετίες.

Έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2018 στο Nature Neurosciencesheds αναφέρει ότι την περίοδο της εγκυμοσύνης, ο εγκέφαλος της γυναίκας «μικραίνει», αλλά παράλληλα γίνεται πιο δυνατός. Οι αλλαγές αυτές, σύμφωνα τους ειδικούς, προετοιμάζουν τη γυναίκα για να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της μητρότητας. Οι ερευνητές από την Ισπανία και την Ολλανδία ήταν οι πρώτοι που κατάφεραν με τη βοήθεια υπολογιστή να υπολογίσουν πώς αλλάζει η δομή του γυναικείου εγκεφάλου εξαιτίας της εγκυμοσύνης, καθώς μέχρι πρότινος, ήταν γνωστό ότι ο εγκέφαλος αλλάζει στην εγκυμοσύνης, αλλά παρέμενε μυστήριο το πώς.

Οι αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου

Η έρευνα έδειξε μία μείωση στη φαιά ουσία του εγκεφάλου. Η φαιά ουσία αποτελεί μέρος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και είναι το κομμάτι του εγκεφάλου το οποίο εκτελεί τις εργασίες. Σύμφωνα με την έρευνα, στις έγκυες φαίνεται να είναι μειωμένη στον μπροστινό και τον κροταφικό λοβό, περιοχές που είναι υπεύθυνες για πολλές διεργασίες που σχετίζονται με τις κοινωνικές δεξιότητες. Πιο συγκεκριμένα, είναι οι περιοχές του εγκεφάλου που βοηθούν κάποιον να καταλάβει τα συναισθήματα, τη στάση του σώματος και την ιδιοσυγκρασία κάποιου τρίτου, βοηθώντας έτσι στη σύνδεση και το δέσιμο.

Παρά τη διαπίστωση αυτή, οι ερευνητές ανακάλυψαν, επίσης, ότι οι έγκυες που είχαν την μεγαλύτερη μείωση στη φαιά ουσία, είχαν και το μεγαλύτερο συναισθηματικό δέσιμο με το μωρό τους μετά τη γέννησή του. Επιπλέον, οι γυναίκες αυτές παρατηρήθηκε ότι είχαν λιγότερα αρνητικά συναισθήματα για τη μητρότητα και την περίοδο μετά τον τοκετό.

Έτσι, το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν ήταν το εξής: ο εγκέφαλος ναι μεν «μικραίνει», αλλά γίνεται πιο δυνατός. Στο σημείο αυτό να διευκρινίσουμε ότι ο εγκέφαλος αποτελείται από τη φαία και λευκή ουσία. Στην εγκυμοσύνη, συνεπώς, ο εγκέφαλος δεν «μικραίνει» στην πραγματικότητα, αλλά μειώνεται η ποσότητα της φαιάς ουσίας.

Για τις νέες μαμάδες αυτό σημαίνει ότι την περίοδο της εγκυμοσύνης ο εγκέφαλός τους προετοιμάζεται για να μπορεί να αποκωδικοποιήσει τη γλώσσα του σώματος, το κλάμα και γενικά τη συμπεριφορά του μωρού. Επίσης, μπορούν να εντοπίσουν, σύμφωνα με τους ειδικούς, πιο εύκολα πιθανούς κινδύνους και να προστατεύσουν τα μωρά και τους εαυτούς τους.

Ο εγκέφαλος του μέλλοντα πατέρα δεν επηρεάζεται

Στην έρευνα συμμετείχαν 25 γυναίκες και 19 άντρες που έγιναν για πρώτη φορά μπαμπάδες. Σύμφωνα με τα ευρήματα, αλλαγές παρατηρήθηκαν μόνο στον γυναίκειο εγκέφαλο και όχι στον ανδρικό. Για να ενισχύσουν τα συμπεράσματά τους, μελέτησαν συγκριτικά, και τους εγκεφάλους 20 γυναικών που δεν είχαν ακόμα γίνει μητέρες, ούτε είχαν μείνει ποτέ έγκυες και τους εγκεφάλους 17 ανδρών που επίσης δεν είχαν παιδιά. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν ήταν το ίδιο: ο γυναικείος εγκέφαλος αλλάζει στην εγκυμοσύνη, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τον αντρικό.

Μύθος η «αμνησία της εγκυμοσύνης»

Πολλές γυναίκες αναφέρουν ότι στην εγκυμοσύνη ξεχνούν πράγματα ή δεν μπορούν να θυμηθούν ή να απομνημονεύσουν πράγματα το ίδιο εύκολα με πριν.

Μελετώντας τον εγκέφαλο των γυναικών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον τοκετό, οι ερευνητές από την Ισπανία και την Ολλανδία δεν παρατήρησαν κάποια αλλαγή που να δικαιολογεί κάτι τέτοιο. Μάλιστα, στα συμπεράσματά τους ήταν ότι δεν παρατηρήθηκαν αλλαγές στην γνωστική ικανότητα των γυναικών πριν και μετά την εγκυμοσύνη.

Οι αλλαγές είναι μόνιμες

Οι ερευνητές εξέτασαν, επίσης, πόσο διαρκούν οι αλλαγές αυτές στον εγκέφαλο. Οι γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα παρακολουθούνταν μέχρι και δύο χρόνια μετά τη γέννηση των παιδιών τους.

Λαμβάνοντας υπόψη και τις τελευταίες εξετάσεις, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές αυτές στον γυναικείο εγκέφαλο είναι μόνιμες.

^{Με πληροφορίες από healthline.com}