Από ποια ηλικία μπορούμε να εντοπίσουμε πρώιμα σημάδια ότι ένα παιδί έχει ένα ταλέντο ή κλίσεις σε έναν τομέα;

Aυτοί είναι:

•πρακτικές ικανότητες
•λεκτικές ικανότητες
•συναισθηματικές ικανότητες
Αυτές οι ικανότητες εξετάζονται μέσα από τα αναπτυξιακά τεστ. Καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά παρατηρούμε και καταγράφουμε που έχουν κλίσεις, ανάλογα με το στάδιο της ανάπτυξης που διανύουν.

Η πρώτη σημαντική αναπτυξιακή περίοδος 0-4 χρονών
Τα βρέφη- νήπια που εμφανίζουν μια φυσιολογική ανάπτυξη θα πρέπει στο τέλος του τέταρτου χρόνου να έχουν κατακτήσει όλες τις ικανότητες, κινητικές, λόγου-ομιλίας κοινωνική και συναισθηματική συμπεριφορά και προσωπικής φροντίδας. Σε αυτή την περίοδο δεν μπορούμε να διακρίνουμε κλίσεις ή ταλέντα άλλα μόνο τάσεις, δηλαδή το παιδί μας είναι πολύ καλό στο συντονισμό του σώματος του άλλα λιγότερο καλό στον τομέα του λόγου.

Η αναπτυξιακή περίοδος 4-6 χρονών
Θεωρείται κρίσιμη, γιατί σε αυτή την περίοδο το νήπιο μπορεί να ενταχτεί τόσο σε ένα σχολικό πλαίσιο άλλα και να λάβει μέρος σε πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες για νήπια. Τότε είναι η περίοδος που το νήπιο δοκιμάζει και οι ειδικός, ο δάσκαλος ο εκπαιδευτής ο γυμναστής βλέπει αν πραγματικά το παιδί έχει ένα ταλέντο ή μια κλίση. Αυτή η περίοδος ονομάζεται κρίσιμη περίοδος ευκαιριών μάθησης και τα τελευταία χρόνια πολυάριθμες νεύρο-αναπτυξιακές επιστημονικές μελέτες επισημαίνουν την αναντικατάστατη αξία αυτής της περιόδου.
Πρόκειται για μια περίοδο καθοριστικής σημασίας για το νηπιακό εγκέφαλο όπου δημιουργούνται τα νευρωνικά δίκτυα, δηλαδή τα κέντρα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για διάφορες λειτουργίες-ικανότητες. Πρακτικά αν ένα νήπιο τύχει μιας καλή εκπαίδευσης και αντιμετώπισης, αυτή την περίοδο, θα μπορέσει να αναπτύξει όλες αυτές τις ικανότητες που το έχει εφοδιάσει η φύση. Εάν αντίθετα αυτές οι ικανότητες δεν τύχουν καλής φροντίδας μπορεί να μην εξελιχτούν ή και κάποιες από αυτές να χαθούν.

Η περίοδος εξάσκησης 6-12 χρονών
Συχνά συναντάμε παιδιά τα όποια έχουν ασύμμετρες ικανότητες, δηλαδή έχουν ταλέντο σε ένα τομέα άλλα υστερούν σε έναν άλλο. Δηλαδή έχουν καλές επιδόσεις στην κολύμβηση, στον στίβο, στην μουσική αλλά τους λείπει το κίνητρο, η θέληση και η συγκέντρωση να εξασκηθούν ώστε να προοδεύσουν. Συνήθως λέμε ότι «αυτά τα παιδιά ακούμπησαν το ταλέντο τους άλλα ποτέ δεν το έπιασαν». Το ταλέντο και η κλίση είναι πλεονέκτημα άλλα για να εξελιχτεί χρειάζεται η δουλειά, η προσπάθεια, τόσο του ίδιου του παιδιού όσο και η σωστή στήριξη της οικογένειας των δάσκαλων και των προπονητών. Αυτή η περίοδος είναι καθοριστική ώστε το παιδί να εξελίξει το ταλέντο του μέσα από εξάσκηση, τη συμμετοχή σε αγώνες, διαγωνισμούς με σωστή καθοδήγηση.

Η περίοδος εξάσκησης 12-16 στην εφηβεία
Ο έφηβος σε αυτή την ηλικία, που γνωρίζει, ότι είναι ταλαντούχος, μερικές φορές, σταματά και γίνεται αδιάφορος. Η αναθεώρηση του τρόπου ζωής του, που πολύ συχνή, συμβαίνει στην εφηβεία. Μια ξαφνική αλλαγή στην διάθεση, στις συνήθειες άλλα και ο φόβος της αποτυχίας ή του ανταγωνισμού συχνά μπορεί να τον κάνει να εγκαταλείψει το ταλέντο του. Σε αυτή την περίοδο χρειάζεται ισχυρά πρότυπα και ενθάρρυνση από την οικογένεια και το περιβάλλον καθώς και συναισθηματική στήριξη από Ειδικό.

Στη νηπιακή ηλικία
Κάθε παιδί μεγαλώνοντας αποκτά ένα τρόπο μάθησης τον οποίο θα χρησιμοποιεί πιο συχνά για να αφομοιώσει γνώσεις και να αποκτά ικανότητες. Πιθανά αν του αρέσει να κινείται περισσότερο είναι κιναισθητικός τύπος, αν βλέπει και θυμάται εικόνες και σχήματα είναι οπτικός και αν χειρίζεται τον λόγο και την ομιλία με ευκολία, τότε είναι ακουστικός τύπος.
Οι παραπάνω όροι προσδιορίζουν το μέσο που χρησιμοποιεί συνηθεστέρα άλλα και πιο συχνά για να αφομοιώσει γνώσεις. Παρατηρήστε λοιπόν τον τρόπο που μαθαίνει, με τι ασχολείται τον ελεύθερο του χρόνο αλλά και τις επιλογές για δραστηριότητες που του κεντρίζουν το ενδιαφέρον.
Με τι ασχολείται τον ελεύθερο του χρόνο;
•κινητικά παιχνίδια, τρέξιμο, σκαρφάλωμα, ισορροπία έχει ευλυγισία
•λεκτικά παιχνίδια, του αρέσει να διαβάζει, να μιλά, να επικοινωνεί, να συζητά, να αναζητά λύσεις, να επιχειρηματολογεί, είναι ετοιμόλογο, του αρέσουν οι γλώσσες
•παιχνίδια με αριθμούς, λογικής, στρατηγικής, αφαιρετικής σκέψης, κουΐζ μαθηματικών, ενδιαφέρον για τα μηχανήματα
•παιχνίδια επιδεξιότητας με τα χέρια, κατασκευές, συναρμολογεί αντικείμενα
•καλλιτεχνικές δραστηριότητες, ζωγραφίζει, σχεδιάζει, αντιγράφει, βλέπει
•καλλιτεχνικές δραστηριότητες σχετικά με μουσική θέατρο, έχει ρυθμό, του αρέσει να μιμείται
Τι επιλογές κάνει για να διασκεδάσει;
•Προτιμά να πάει σε έναν ανοιχτό χώρο, να παίξει ένα άθλημα, να παρακολουθήσει ένα αγώνα
•προτιμά να δει μια θεατρική παράσταση, να πάει σε να μουσείο, να παρακολουθήσει ένα ντοκιμαντέρ ή μια εκδήλωση
•Δείχνει περιέργεια για κατασκευές, μηχανήματα, περνάει το χρόνο του παρακολουθώντας τους μεγάλους πως επισκευάζουν αντικείμενα, πως κάνουν δουλειές- εργασίες

Η συμβουλή του Ειδικού
Οι γονείς παρατηρώντας το παιδί τους, καλό θα είναι να εντοπίσουν αρχικά τις κλίσεις τους. Να είναι ανοιχτοί στις επιθυμίες του, να μην επηρεάζονται από τις δικές τους προτιμήσεις και να δίνουν ευκαιρίες να δοκιμάσουν και να εξασκήσουν εκείνα που επιθυμούν.