Μεγαλώστε τα παιδιά σας με ενσυναίσθηση
Τι είναι η ενσυναίσθηση;
Αν θέλετε το παιδί μεγαλώνοντας να έχει την ικανότητα να συνεργάζεται εποικοδομητικά, να μπορεί να δημιουργεί δυνατές σχέσεις, να γνωρίζει πως μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, τότε ο αναπτυξιακός εργοθεραπευτής σας προτρέπει να αρχίσετε από πολύ νωρίς να μιλάτε με το παιδί σας.
Διδάξτε στο παιδί σας την τέχνη της ενσυναίσθησης
Η συζήτηση πάνω σε καθημερινά κοινωνικά θέματα με αφορμή γεγονότα που εξελίσσονται μέσα στην ημέρα είναι ο καλύτερος τρόπος για να διδάξετε στο παιδί σας την ενσυναίσθηση.
Η πρόκληση για τους γονείς είναι να παροτρύνουν τα παιδιά τους να δείχνουν ενδιαφέρον για τα προβλήματα των άλλων. Ο συμμαθητής του που είναι άρρωστος και μένει στο σπίτι, η γιαγιά που δεν μπορεί να περπατήσει, η γατούλα που είναι μέσα στο κρύο, το παιδάκι από την Αφρική που πεινάει και δεν έχει νερό. Τα παιδιά διαθέτουν έμφυτο ενδιαφέρον για ζητήματα ηθικά, κοινωνικά, προσωπικά. Θέλουν να μιλήσουν, να πουν τη γνώμη τους.
Η ενσυναίσθηση είναι ο τρόπος για να αρχίσουμε ένα διάλογο και μία επικοινωνία
Οι συζητήσεις σχετικά με την ενσυναίσθηση ξεκινούν πρώτα από τις δικές μας καθημερινές εμπειρίες.
Πώς διδάσκεται η ενσυναίσθηση στα παιδιά προσχολικής ηλικίας
Κάθε φορά που το παιδί μας έχει μια ανησυχία ή εκδηλώνει θυμό, φόβο, απογοήτευση, ακόμη κι αν εμείς οι μεγάλοι το θεωρούμε ασήμαντο, συζητάμε με το παιδί μας και αρχίζουμε διάλογο. Αν για παράδειγμα κάνει φασαρία μέσα στο σπίτι, το ρωτάμε «δεν σου έφτανε το παιχνίδι στην παιδική χαρά θέλεις κι άλλο να παίξεις; Δεν μπορούμε όμως να είμαστε άλλο στην παιδική χαρά γιατί έχουμε να κάνουμε δουλειές και στο σπίτι. Να μαγειρέψουμε να βάλουμε πλυντήριο κλπ. Δώστε ένα δικό σας παράδειγμα από την παιδική σας ηλικία «και εγώ ήθελα να είμαι όλη την ημέρα στην παιδική χαρά αλλά η γιαγιά σου δεν με πήγαινε ποτέ γιατί δεν είχε χρόνο».
Αναγνωρίστε του την ανάγκη για περισσότερο παιχνίδι αλλά εξηγήστε του ότι και οι καθημερινές δουλειές του σπιτιού είναι εξίσου σημαντικές και πρέπει να γίνουν. Τονίστε την ιδιαίτερη σημασία ότι ζούμε όλοι μαζί και χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας και τις ανάγκες των άλλων.Τα παιδιά στην προσχολική ηλικία σκέφτονται πολύ με βάση τον εαυτό τους και τις δικές ανάγκες. Βοηθήστε τα μέσα από το διάλογο να μιλήσουν και να καταλάβουν και τις ανάγκες των άλλων.
Όταν τα παιδιά έχουν άμυνες να εμφανίσουν τα συναισθήματά τους
Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις παιδιών που κρύβουν τα συναισθήματά τους, δείχνουν σα να μην τα ενδιαφέρει αν θα τα πληγώσουν ή αν τα ίδια θα πληγώσουν ένα άλλο παιδί. Αυτή η στάση μπορεί να είναι μια άμυνα του παιδιού να εκφράσει τα συναισθήματα του. Σίγουρα δεν είναι «σκληρά και άκαρδα», το να νοιαζόμαστε τους άλλους μπορεί κάποια παιδιά να τα δυσκολεύει συναισθηματικά και να τα γεμίζει αρνητικά συναισθήματα, φόβο, θυμό, ντροπή, ζήλια, συναισθήματα που τα παιδιά δεν μπορούν εύκολα να τα καταλάβουν, να τα διαχειριστούν και με τη συναισθηματική απόσταση προσπαθούν να τα αποφύγουν.
Σε τέτοιες περιπτώσεις αφήνουμε το παιδί να ηρεμήσει αν είναι εκνευρισμένο, θυμωμένο ή πληγωμένο και μετά το βοηθάμε να ανοιχτεί και να μιλήσει για τα συναισθήματά του, τον εαυτό του αλλά και τους άλλους. Μιλάμε, εξηγούμε και κάνουμε διάλογο. Καθοδηγούμε και υπενθυμίζουμε τη συνέπεια.
Κλείστε τη συζήτηση με ένα συμπέρασμα, ένα εποικοδομητικό επίλογο με κοινά αποδεκτή λύση, με κάτι που θα ικανοποιήσει όλες τις πλευρές. Με την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης στην ουσία δημιουργούμε σχέσεις αγάπης και ενδιαφέροντος με τα παιδιά μας. Τα παιδιά σιγά σιγά μαθαίνουν να ακούνε, να μιλάνε και τελικά να νοιάζονται και να σέβονται. Αυτή η ικανότητα τα κάνει πιο ανοιχτά στις αξίες και στις προτροπές των γονιών τους.
Μιλήστε τους για την ευγνωμοσύνη
Η αξία της ευγνωμοσύνης μας διδάσκει να είμαστε χαρούμενοι, ικανοποιημένοι, ευτυχισμένοι με αυτά που μας συμβαίνουν και αυτά που έχουμε. Έρευνες έχουν δείξει πως οι άνθρωποι που συνηθίζουν να εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους είναι πολύ πιθανό να είναι πιο ανοιχτόκαρδοι, φιλικοί, γενναιόδωροι, συμπονετικοί και επιεικείς, και είναι πολύ πιθανό να είναι πιο χαρούμενοι κι ευτυχισμένοι.
Η γνώμη του ειδικού
Βοηθήστε τα παιδιά σας να μάθουν να σκέφτονται να συζητάνε και εν τέλει να δίνουν μόνα τους λύσεις και απαντήσεις στα μικρά καθημερινά τους προβλήματα, που μπορεί να είναι ασήμαντα για εμάς τους μεγάλους αλλά σημαντικά για αυτά. Άλλωστε η αδικία, η προσβολή, η υποτίμηση είναι καταστάσεις που μπορεί να συμβούν και ανάμεσα στα τετράχρονα, αλλά και στην ζωή των ενηλίκων. Βοηθήστε τα παιδιά σας από νωρίς να συζητούν και να δίνουν απαντήσεις.
