Η χρήση της τεχνολογίας στην προσχολική ηλικία: Τι πρέπει να προσέξετε

Από νηπιακή ηλικία, πολλές φορές πριν καν μάθουν κολύμπι ή ποδήλατο, μαθαίνουν να χειρίζονται το κινητό τηλέφωνο ή το tablet. Οι γονείς συνήθως προσπαθούν να τα κρατούν μακριά από τις συσκευές, αλλά τα παιδιά παρακολουθώντας εκείνους, αποτυπώνουν τη χρήση, τις κινήσεις και τον χειρισμό των συσκευών.

Δύσκολο να τα ξεγελάσεις, αδόκιμο να τα απομονώσεις από την πραγματικότητα, άθλος η εξεύρεση λύσεων και σωστών πρακτικών. Γι’ αυτό ακριβώς, το ζήτημα αποτελεί ένα από τα πιο καυτά θέματα στον επιστημονικό-ερευνητικό τομέα.

Όπως διαβάζουμε στο kids@safety η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (American Academy of Pediatrics) -γνωστή για την αυστηρότητά της στο θέμα της επαφής των παιδιών με την τεχνολογία, αλλά και γιατί συνήθως δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές σε παγκόσμιο επίπεδο- επιχείρησε να καταρτίσει έναν γενικό οδηγό. Αρχικός στόχος ήταν να συσχετίσει τα στάδια της παιδικής ηλικίας με τα προτεινόμενα χρονικά όρια μπροστά στις οθόνες. Πρόσφατα, όμως, άλλαξε εντελώς κατεύθυνση, υιοθετώντας διαφορετική φιλοσοφική γραμμή και τονίζοντας πως το βάρος, τελικά, δεν πρέπει να πέφτει τόσο στις ώρες που ένα παιδί θα περάσει καθημερινά μπροστά στο tablet, το κινητό ή τον υπολογιστή, αλλά στο τι απεικονίζεται στην οθόνη και ποιος άλλος παρακολουθεί τη δραστηριότητά του.

Ο Οργανισμός, μάλιστα, έφτασε στο σημείο να τροποποιήσει ακόμη και τον πρώτο -και βασικό επί σειρά ετών- κανόνα, που όριζε πως τα παιδιά κάτω των 2 ετών δεν πρέπει να έχουν καμία απολύτως επαφή με οθόνες. Αντιθέτως, αναφέρει πλέον πως τα παιδιά βρεφικής και πολύ πρώιμης νηπιακής ηλικίας (έως 18 μηνών) μπορούν να συμμετέχουν σε ζωντανές βιντεοκλήσεις με συγγενείς τους, αφού έχει επιστημονικώς αποδειχθεί πως κερδίζουν από αυτό το είδος συνομιλίας ακριβώς ό,τι κερδίζουν και από τη ζωντανή κοινωνική αλληλεπίδραση.

Όσον αφορά το επόμενο εξάμηνο (18-24 μηνών) προστίθεται πλέον και η χρονικά περιορισμένη και αυστηρά επιλεγμένη χρήση βίντεο και παιχνιδιών, που ωθούν τα μικρά παιδιά να επαναλαμβάνουν λέξεις, εφιστώντας, παράλληλα, την προσοχή τους στην εικόνα. Απαραίτητη προϋπόθεση, βεβαίως, οι γονείς να συμμετέχουν. Αλλά αυτό, όπως φαίνεται από τις έρευνες, είναι προϋπόθεση για όλη τη νηπιακή και προσχολική ηλικία.

Για τα νήπια 2-3 ετών, αλλά και για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας (3-6 ετών), υπάρχουν αρκετά στοιχεία τα οποία τεκμηριώνουν την ικανότητά τους να μεταφέρουν τη γνώση από τις οθόνες στον πραγματικό κόσμο. Ωστόσο, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά να μην γίνεται χρήση τέτοιων εφαρμογών (και γενικά τα παιδιά να μην περνούν μπροστά στις οθόνες) περισσότερο από μία ώρα την ημέρα, με τους γονείς να έχουν πάντα ενεργό ρόλο.

Οδηγός σωστής πρακτικής

Για να βοηθήσει τους γονείς να ανταποκριθούν στο πολύπλοκο θέμα, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής εξέδωσε έναν πολύτιμο χρηστικό οδηγό.

Κάντε αυτό που ξέρετε καλά. Ακολουθήστε και επιβάλλετε στο ψηφιακό περιβάλλον τους γονικούς κανόνες που εφαρμόζετε και στην πραγματική ζωή. Τα παιδιά χρειάζονται σαφή όρια και κανόνες, ανάλογα με την ηλικία τους.

Γίνετε το καλό παράδειγμα. Περιορίστε τη δική σας χρήση κινητού, tablet, υπολογιστή μπροστά στο παιδί. Το μοντέλο συμπεριφοράς σας το επηρεάζει καθοριστικά.
Μην θυσιάζετε την άμεση επικοινωνία. Έρευνες της νευρολογικής επιστήμης έχουν αποδείξει ότι τα πολύ μικρά παιδιά, έως 2 ετών, μαθαίνουν περισσότερα και γρηγορότερα μέσω της αμφίδρομης επικοινωνίας. Δεν υπάρχει καλύτερη μέθοδος για την ανάπτυξη της γλωσσικής ικανότητάς του από το να μιλάτε στο μικρό σας. Η παθητική παρακολούθηση ενός βίντεο δεν θα το ωφελήσει όσο η συζήτηση μαζί σας. Ωστόσο, μετά την ηλικία των 2 ετών, υπάρχουν εκπαιδευτικά παιχνίδια, που μπορούν να ενισχύσουν τις ικανότητες, την κοινωνικότητα και τις γνώσεις του.

Το περιεχόμενο μετράει. Η ποιότητα του υλικού που θα δει το παιδί είναι πιο σημαντική από την ποσότητα του χρόνου του μπροστά στην οθόνη.

Ερευνήστε πριν εγκρίνετε. Περισσότερες από 80.000 εφαρμογές φέρουν τον χαρακτηρισμό της «εκπαιδευτικής» πλατφόρμας, μια γρήγορη έρευνα όμως θα σας πείσει πως δεν ανταποκρίνονται όλες σε αυτόν.

Στην οθόνη μαζί με τα παιδιά. Ορίστε τον χρόνο επαφής του παιδιού με την τεχνολογία ως οικογενειακό. Εξηγήστε του το παιχνίδι, παίξτε και δείτε μαζί ένα βίντεο, διασκεδάστε με τη διασκέδασή του, ειδικά έως την ηλικία των 3 ετών.

Το παιχνίδι είναι πιο σημαντικό. Καμία ψηφιακή δραστηριότητα δεν μπορεί να πυροδοτήσει τη δημιουργικότητα του παιδιού περισσότερο από το παιχνίδι, ειδικά για παιδιά έως 3-4 ετών.

Δημιουργήστε «ελεύθερες ζώνες». Επιλέξτε χώρους όπου θα απαγορεύεται οποιαδήποτε οθόνη (π.χ. το δωμάτιό του), αλλά και χρονικές ζώνες με ρητή απαγόρευση (π.χ. πριν από τον ύπνο).

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr