#WorldVeganDay: Μπορούν τα παιδιά να είναι vegan;

Μπορούν τα μικρά παιδιά να επιδοθούν στη χορτοφαγία;

«Ακόμη και τα ζώα που μεγαλώνουν με βιολογικές μεθόδους, όταν πεθαίνουν υποφέρουν». Αυτή η φράση σε ραδιοφωνική συνέντευξη ενός ειδικού είχε εντυπωθεί στο μυαλό της μικρής Ταμάρα, όπως θυμάται σήμερα η μητέρα της. Έτσι η Ταμάρα αποφάσισε να γίνει χορτοφάγος κι έκοψε αμέσως το κρέας και τα λουκάνικα, ώστε «να μην υποφέρουν τα ζώα». Η 29χρονη μητέρα της από τη Δρέσδη μίλησε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων για την επιλογή της κόρης της να κόψει το κρέας, κάτι που ασφαλώς δεν αποτελεί μοναδική περίπτωση.

Τί πρέπει να προσέχω όταν ακολουθώ μία χορτοφαγική διατροφή;

Πολλά παιδιά και νέοι στη Γερμανία αποφασίζουν να κόψουν το κρέας.. Οι ακριβείς αριθμοί δεν είναι γνωστοί. «Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία. Παρατηρούμε ωστόσο ότι όλο και περισσότερα παιδιά και νέοι δεν καταναλώνουν καθόλου κρέας», αναφέρει η Βίμπκε Ούνγκερ, εκπρόσωπος τύπου της οργάνωσης ProVeg. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι οι νέες γενιές στη Γερμανία, σε σχέση με προηγούμενες γενιές, είναι πολύ ευαισθητοποιημένοι σε θέματα προστασίας των ζώων.

Αλλά τελικά η «μόδα» αυτή πόσο καλή είναι για την υγεία των ίδιων των παιδιών και των νέων που βρίσκονται πάνω στην ανάπτυξη;

Τι λένε οι ειδικοί για την παιδική χορτοφαγία

Η διατροφή που ακολουθούν τα χορτοφάγα παιδιά ποικίλει ανά περίπτωση και για το λόγο αυτό οι ειδικοί δεν μπορούν να βγάλουν ακόμη οριστικά συμπεράσματα για το αν κάνει καλό ή καλό στην υγεία τους. Παρ´ όλ´ αυτά υπάρχουν ήδη παιδιατρικές και διατροφικές έρευνες για το θέμα αυτό στη Γερμανία. Πριν λίγες μέρες παρουσιάστηκε στο Βερολίνο έρευνα της VeChi Diet (Vegetarian and Vegan Children Study), η οποία συγκρίνει τη διατροφή των χορτοφαγικών νηπίων και εκείνων που τρέφονται και με κρέας. Στην έρευνα συμμετείχαν μικρά παιδιά ηλικίας από ενός έως τριών ετών.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 10% των παιδιών που ακολουθούσαν vegan διατροφή και το 6% των παιδιών με vegetarian διατροφή υπολείπονταν σε ύψος σε σχέση με άλλα παιδιά της ηλικίας τους που έτρωγαν και κρέας. Ωστόσο, το 90% των παιδιών των δύο παραπάνω κατηγοριών είχαν κανονικό βάρος. Στα παιδιά που ακολουθούσαν μεικτή διατροφή το 90% είχε κανονικό βάρος και ένα 3% ήταν υπέρβαρα.

Ποια είναι τα οφέλη της χορτοφαγικής διατροφής και τι πρέπει να προσέχουμε;

Βιταμίνη D

Το βασικό συμπέρασμα της εν λόγω έρευνας ήταν ότι «ακόμη και παιδιά με χορτοφαγική διατροφή μπορούν να έχουν κανονική ανάπτυξη, εάν λαμβάνουν κρίσιμα στοιχεία στις αναγκαίες δοσολογίες, όπως για παράδειγμα βιταμίνη Β12». Η σωστή πρόσληψη βιταμίνης D από τους χορτοφάγους είναι κρίσιμης σημασίας. Η βιταμίνη Β12 προέρχεται κυρίως από ζωικές τροφές και είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος.

Από τη πλευρά της πάντως, η Γερμανική Εταιρεία Διατροφής (DGE) δεν συνιστά μια απολύτως αυστηρή χορτοφαγική διατροφή για τα παιδιά. Κι αυτό γιατί, όπως υποστηρίζει, ναι μεν μπορεί ένας χορτοφάγος να αναπληρώσει απαραίτητα διατροφικά στοιχεία, όπως βιταμίνες, αμινοξέα αλλά και σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο με υποκατάστατα ή συμπληρώματα διτροφής, ωστόσο η τήρηση ενός τέτοιου διατροφολογίου καθημερινά είναι αρκετά περίπλοκη. Ειδικά στην περίπτωση των παιδιών που δεν τρώνε κρέας είναι απαραίτητη η συμβουλή ειδικού, ο οποίος θα συντάξει ένα πλήρες διατροφικό πλάνο. Από την πλευρά του ο Σύνδεσμος Γερμανών Παιδιάτρων απορρίπτει «κατηγορηματικά» την τήρηση ενός αποκλειστικά vegan διατροφολογίου σε παιδιά. Σημειωτέον ότι ως αυστηρή χορτοφαγία (βιγκανισμός ή veganism) νοείται η πλήρης αποχή από κρέας, ψάρια, αλλά και όλα τα ζωϊκά παράγωγα.

Χορτοφαγική διατροφή: Ποια είναι τα οφέλη και πώς θα την εφαρμόσουμε;

Σύμφωνα λοιπόν με τον Σύνδεσμο Γερμανών Παιδιάτρων, η μειωμένη πρόσληψη βιταμίνης B12 ή αμινοξέων μπορεί να μειώσει τις γνωστικές και αντιληπτικές ικανότητες των παιδιών. Από την άλλη πλευρά οι ειδικοί δεν δηλώνουν κατηγορηματικά αντίθετοι σε μια πιο μετριοπαθή χορτοφαγική διατροφή για παιδιά και νέους, η οποία θα περιλαμβάνει για παράδειγμα γαλακτομικά προϊόντα και παράλληλα θα γίνεται πρόσληψη όλων των απαραίτητων συστατικών για την ανάπτυξη ενός ανθρώπου.

Διάφορες εκδοχές της χορτοφαγικής διατροφής

Σύμφωνα με την Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, Ευσταθία Παπαδά υπάρχουν οι εξής εκδοχές της χορτοφαγικής διατροφής:

• Λακτο-ωο-χορτοφαγική διατροφή: επιτρέπεται μόνο η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και αυγών, αλλά όχι κρέατος, πουλερικών ή θαλασσινών.
• Ωο-χορτοφαγική διατροφή: περιλαμβάνει τα αυγά ως μόνη πηγή ζωικών προϊόντων.
• Λακτο-χορτοφαγική διατροφή: περιλαμβάνει μόνο γαλακτοκομικά προϊόντα αλλά όχι αυγά, κρέας, πουλερικά και θαλασσινά.
• Αυστηρά χορτοφαγική- Vegan διατροφή: δεν περιλαμβάνεται κανένα ζωικό προϊόν, συμπεριλαμβανομένου του μελιού, των γαλακτοκομικών προϊόντων και των αυγών.

Πέρα από τις παραπάνω εκδοχές της χορτοφαγικής διατροφής υπάρχουν και δύο επιπλέον παραλλαγές:

• Pescatarians: Η κατηγορία όσων επιλέγουν μόνο ψάρια και οστρακοειδή ως ζωϊκά προϊόντα.
• Flexitarians: Η κατηγορία των «ημι-χορτοφάγων» που τρώνε περιστασιακά κρέας ή πουλερικά.

Ποια σημεία απαιτούν προσοχή αν ακολουθούμε μία χορτοφαγική διατροφή;

Λόγω της απουσίας των ζωικών προϊόντων υπάρχει κίνδυνος διατροφικών ελλείψεων αν η χορτοφαγική διατροφή δεν έχει σχεδιαστεί κατάλληλα με βάση τις ανάγκες κάθε ατόμου. Τα παρακάτω θρεπτικά συστατικά αξίζουν την προσοχή μας.

• Πρωτεΐνη. Οι φυτικές πηγές πρωτεΐνης, όπως τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι μπορούν να μας προσφέρουν ικανοποιητικές ποσότητες πρωτεΐνης που αν μάλιστα συνδυαστούν με δημητριακά, τότε μας δίνουν και όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός μας. Ένας κλασικός συνδυασμός είναι οι φακές ή τα ρεβίθια με το ρύζι.
• Σίδηρος. Πέρα από τα ζωϊκά προϊόντα, ο σίδηρος βρίσκεται και σε φυτικές τροφές όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα όσπρια και το τόφου. Ωστόσο, για να είναι καλύτερα απορροφήσιμος θα πρέπει τα παραπάνω τρόφιμα να συνδυάζονται με καποια πηγή βιταμίνης C, όπως το λεμόνι, το πορτοκάλι και οι πιπεριές.
• Βιταμίνη B12. Αν αποκλείουμε τελείως τις ζωϊκές πηγές από το διαιτολόγιό μας πρέπει επιλέγουμε εμπλουτισμένα τρόφιμα με βιταμίνη Β12, όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης, ή μπορούμε να ενισχύσουμε την πρόσληψή της μέσω συμπληρωμάτων.
• Ασβέστιο και βιταμίνη D. Αν αποκλείσουμε από τη διατροφή μας τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το διαιτολόγιό μας θα πρέπει να περιέχει εμπλουτισμένα προϊόντα σόγιας, φυτικά υποκατάστατα γάλακτος αλλά και ξηρούς καρπούς, σπόρους και πράσινα φυλλώδη λαχανικά που περιέχουν υπολογίσιμες ποσότητες ασβεστίου. Η βιταμίνη D βρίσκεται σε εμπλουτισμένα προϊόντα όπως τα δημητριακά, το τόφου, η σόγια και τα φυτικά υποκατάστατα γάλακτος. Ωστόσο, το μεγαλύτερο ποσό της βιταμίνης D που χρειαζόμαστε το προσλαμβάνουμε από τη σύνθεσή της μέσω της ηλιακής ακτινοβολίας.
• Ψευδαργύρος. Καθώς ο ψευδάργυρος από φυτικές πηγές δεν είναι τόσο εύκολα απορροφήσιμος θα πρέπει να ενισχύουμε την κατανάλωση φυτικών προϊόντων πλούσιων σε ψευδάργυρο. Τα προϊόντα ολικής άλεσης, η σόγια, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί είναι καλές πηγές ψευδαργύρου.
• Ω-3 λιπαρά. Τα ω-3 λιπαρά οξέα βρίσκονται κυρίως σε λιπαρά ψάρια και γι’ αυτό στην περίπτωση της χορτοφαγικής διατροφής μπορούμε να καταναλώνουμε ξηρούς καρπούς, όπως τα καρύδια, και σπόρους, όπως ο κολοκυθόσπορος, που είναι πολύ καλές πηγές ω-3 λιπαρών

Συμπερασματικά τα οφέλη της χορτοφαγικής διατροφής για την υγεία είναι πολλά ενώ φαίνεται να μπορεί να μας βοηθήσει στην καλύτερη διαχείριση του σωματικού βάρους υπό προϋποθέσεις. Ωστόσο, θα πρέπει να καταναλώνουμε ποικιλία τροφών έτσι ώστε να καλύπτουμε τις ανάγκες μας σε θρεπτικά συστατικά.!

^{Με πληροφορίες από dw.com}

^{πρώτη δημοσίευση 25/4/20218, ανανεώθηκε}