Παιδικές Φοβίες: Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας;

Ο φόβος είναι ένα από τα κυρίαρχα συναισθήματα και αναπόσπαστο κομμάτι των ανθρώπων, καθώς όλοι μας, αργά ή γρήγορα θα βρεθούμε αντιμέτωποι μαζί του. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά δυσάρεστο συναίσθημα που προκαλεί δυσφορία και άγχος, αποτελώντας ταυτόχρονα μία φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε επικείμενους κινδύνους.

Οι φόβοι αποτελούν μέρος της παιδικής ηλικίας. Τέρατα στην ντουλάπα. Σκύλοι που έρχονται πολύ κοντά. Δυνατές βροντές. Ως γονείς, θέλουμε πάντα να κάνουμε τα παιδιά να αισθάνονται καλύτερα. Αλλά οι ειδικοί λένε ότι οι γονείς δεν μπορούν - και δεν πρέπει - να είναι πάντα εκεί για να βοηθήσουν τα παιδιά να ηρεμήσουν. Η διδασκαλία των παιδιών πώς να διαχειρίζονται μόνα τους τους φόβους της παιδικής ηλικίας χτίζει αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία.

Πώς μπορούμε λοιπόν να βοηθήσουμε τα παιδιά να αρχίσουν να νιώθουν πιο γενναία;

Πρώτον, τα παιδιά χρειάζονται εξάσκηση. Βοηθήστε το παιδί σας να μιλήσει για αυτό που το φοβίζει. Τα παιδιά δεν έχουν πάντα τα λόγια για να εξηγήσουν τι φοβούνται. Βοηθήστε τα κάνοντας συγκεκριμένες ερωτήσεις. Για παράδειγμα, εάν ένα παιδί φοβάται τα σκυλιά, θα μπορούσατε να πείτε, "Τι κάνει τα σκυλιά τρομακτικά;"
Ενημερώστε τα παιδιά σας ότι παίρνετε τους φόβους τους στα σοβαρά, ακόμα κι αν δεν σας φαίνονται τρομακτικοί.

Για παράδειγμα, αντί για "Ω, έλα, αυτό δεν ήταν τρομακτικό!" δοκιμάστε, "Ουάου, ακούγεται σαν να φοβήθηκες!" Μόλις νιώσουν καθησυχασμένα, μπορείτε να μιλήσετε για το πώς θα συνεργαστείτε για να τα βοηθήσετε να είναι γενναία. Το να θέσετε στόχους που είναι εύκολο να επιτευχθούν, όπως η συμφωνία να χαϊδέψετε έναν φιλικό σκύλο, είναι μια καλή αρχή.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι βοηθητικό να εξηγούμε με λόγια στο παιδί ότι το φοβικό αντικείμενο δεν είναι επικίνδυνο και να του αναφέρουμε παραδείγματα από άλλα παιδιά ή ενηλίκους που ήρθαν σε επαφή με παρόμοια κατάσταση.

Κάποιες πρακτικές λύσεις μπορεί να είναι επίσης ιδιαίτερα αποτελεσματικές. Για παράδειγμα, αν ένα παιδί φοβάται το σκοτάδι, μπορούν οι γονείς να αφήνουν αναμμένο ένα χαμηλό φως το βράδυ κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αν φοβάται τις σκιές, μπορούν να του εξηγήσουν πώς δημιουργούνται οι σκιές.

Η διαχείριση των φόβων απαιτεί χρόνο, γι' αυτό να είστε υπομονετικοί και να δίνετε στα παιδιά πολλούς επαίνους. Οι περισσότεροι φόβοι είναι ένα φυσιολογικό μέρος της παιδικής ηλικίας. Ωστόσο, εάν ένα παιδί φοβάται συνεχώς ή έχει φόβους που το εμποδίζουν να διασκεδάσει ή να παρεμποδίσουν την καθημερινότητά του, αυτό θα μπορούσε να είναι σημάδι άγχους και μπορεί να είναι καιρός να ζητήσετε κάποια επαγγελματική βοήθεια.

^{Photo by Pexels}

Μερικοί συνηθισμένοι παιδικοί φόβοι είναι:

• Η μοναξιά
• Το σκοτάδι
• Σκύλοι ή μεγάλα ζώα
• Να κάνουν λάθος
• Το ύψος
• Ο παιδίατρος
• Άγνωστοι ή δυνατοί θόρυβοι
• Φανταστικά τέρατα κάτω από το κρεβάτι κ.λπ.
• Θάνατος αγαπημένων προσώπων

Πότε όμως ένας φόβος μετατρέπεται σε φοβία;

Η φοβία έχει να κάνει με την ένταση, τη συχνότητα και τον τρόπο εμφάνισης του συναισθήματος. Πιο συγκεκριμένα:

• Η παιδική φοβία εμφανίζεται πιο συχνά και έχει μεγαλύτερη διάρκεια.
• Παρεμποδίζει την καθημερινή ζωή και τη λειτουργικότητα του παιδιού, αφού πολύ συχνά αποφεύγει να έρθει αντιμέτωπο με το φοβικό ερέθισμα/κατάσταση.
• Οι αντιδράσεις των παιδιών είναι πιο έντονες και συνοδεύονται από ψυχοσωματικά συμπτώματα και πιθανές διαταραχές του ύπνου.
• Δεν μπορούμε να αποδώσουμε στις παιδικές φοβίες μία λογική βάση.
• Η αντιμετώπισή τους απαιτεί ένα υποστηρικτικό κοινωνικό και οικογενειακό δίκτυο και ειδική διαχείριση, πιθανότατα από ειδικό ψυχικής υγείας, καθώς είναι επίμονες και είναι δύσκολο να υποχωρήσουν από μονές του.
• Συχνά αντικαθίστανται από άλλες φοβίες.