Μαμάδες που υπερναναλύουν τα πάντα – Πώς θα σταματήσουν το overthinking

«Μα πρέπει να ελέγξω τα πάντα, να σκεφτώ όλες τις πιθανότητες, να τις αναλύσω για να είμαι σίγουρη ότι όλα θα πάνε καλά και το παιδί μου επίσης δεν θα διατρέξει κίνδυνο ή θα είναι οκ!»

Το να θέλετε να κάνετε την καλύτερη επιλογή για το παιδί σας μπορεί να είναι ένας λόγος που οδηγεί τον εγκέφαλό σας σε υπερβολική σκέψη, είναι όμως πράγματι αυτή η διαδικασία ωφέλιμη; Σύμφωνα με έρευνες αυτού του είδους η σκέψη προέρχεται κυρίως από φόβο. Για αυτό ίσως σκεφτείτε ότι βοηθά το να μπορεί να προβλέψει κανείς πιθανές απειλές και να προετοιμαστεί. Παρόλα αυτά, στο τέλος το μόνο σίγουρο είναι ότι θα φτάσετε σε ένα σημείο όπου θα θεωρείτε ότι πρέπει να ανησυχήσετε για να πάνε καλά τα πράγματα, διαφορετικά …το χάος! Αποτέλεσμα, θα είναι αμέτρητες ώρες ιδεομηρυκασμού, προκαλώντας έντονη ανησυχία και άγχος που δεν σας βοηθά ως γονείς.

Πόσο βλάπτει η υπερβολική σκέψη

Η υπερβολική σκέψη οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο χωρίς σταματημό, καθώς η μαμά-και όχι μόνο- μπαίνει σε μία διαδικασία να σκέφτεται κάτι με επαναλαμβανόμενο, κυκλικό τρόπο που συνήθως δεν είναι παραγωγικό και με αυτό τον τρόπο δεν εστιάζεται στη λύση. Αν και είναι σύνηθες να νιώθουμε νευρικοί και αβέβαιοι όταν αντιμετωπίζουμε νέες προκλήσεις κυρίως γύρω από την ανατροφή των παιδιών, η υπερβολική αυτή σκέψη μπορεί να εμποδίσει τις δεξιότητες του γονιού, εφόσον η υπερβολική σκέψη τον κρατά κολλημένο σε μια αρνητική στάση και δεν επιτρέπει τη διαύγεια του μυαλού ώστε να πάρουμε καλές γονικές αποφάσεις.

Ο κάθε γονιός θέλει το καλύτερο για το παιδί του και αγχώνεται για να γίνει ένας «καλός γονιός». Σήμερα μάλιστα με την βοήθεια της τεχνολογίας όπου είναι εύκολο ο καθένας να αναζητήσει πληροφορίες για το οτιδήποτε, έτσι και ο γονιός καταναλώνει πληθώρα πληροφοριών μέσα από τη διαδικτυακή ροή από τη μία, παρακολουθώντας από την άλλη άλλες μαμάδες και πόσο εύκολα κοιμίζουν ή ταΐζουν το μωρό τους και πόσο τέλειο είναι το μωρό τους, προκαλώντας αμφιβολίες και ασταμάτητες σκέψεις για το τι κάνει ή δεν κάνει καλά, πυροδοτώντας αυτόν τον φαύλο κύκλο. Μάλιστα, έχει βρεθεί ότι η υπερβολική σκέψη μπορεί να μειώσει την ανοχή στη φροντίδα του μωρού που απαιτούν την εστίαση του γονιού σε πραγματικό χρόνο, χάνοντας πολύτιμες στιγμές του μικρού σας ή αναβάλλοντας καταστάσεις. Θυμάμαι μία μαμά που μου έλεγε ότι στην προσπάθειά της να είναι σίγουρη ότι αυτό που θα κάνει για το παιδί της είναι σωστό, βρίσκεται ανάμεσα σε έναν φαύλο κύκλο υπερνάλυσης, ανησυχίας και σύγκρισής της με άλλες μαμάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου μετά είχε να αναλύσει και την καινούργια πληροφορία με αποτέλεσμα να μην προλαβαίνει να κάνει τις δουλειές της και είχε φτάσει σε σημείο τριβής με τον σύζυγό της.

Πρόσφατη μελέτη αποκαλύπτει ότι οι γονείς αφιερώνουν κατά μέσο όρο 37 ώρες την εβδομάδα ανησυχώντας για τα παιδιά τους. Έτσι, εάν βρίσκεστε κολλημένοι σε ένα μοτίβο όπου προσπαθείτε να εξετάσετε την κάθε πιθανότητα ξανά και ξανά, η υπερβολική σκέψη είναι συνήθως ένας αντιδραστικός τρόπος σκέψης και συχνά πέφτετε σε ένα μοτίβο από άγχους, φόβου και αβεβαιότητας. Και επειδή κανείς δεν θέλει να βιώσει αυτή την ενόχληση, γι' αυτό προσπαθείτε να το διορθώσουμε. Καθώς συνεχίζετε να προσπαθείτε να λύσετε προβλήματα, μπορείτε να εδραιώσετε τις υπερβολικές σας συνήθειες και να νιώσετε ντροπή, άγχος και κατάθλιψη.

Πώς να σταματήσετε να σκέφτεστε υπερβολικά

• Αποσυνδεθείτε ψηφιακά: Ξεκινήστε σιγά σιγά και βάλτε όρια για την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό επιτρέπει στον εγκέφαλό σας ένα διάλειμμα από τη σύγκριση του ρόλου σας ως γονιού με αυτά που βλέπετε στο διαδίκτυο – και που δεν γνωρίζετε αν είναι και αληθινά και που δυστυχώς πυροδοτούν την ανάγκη σας για υπερβολική σκέψη.
• Χαρίστε το στη στιγμή: Συνειδητοποιήστε τη υπερανάλυσή σας η οποία έχει γίνει και συνήθεια. Έτσι, τις στιγμές που σκέφτεστε υπερβολικά, αναγνωρίστε αυτό που κάνετε και ονομάστε το.
• Προσδιορίστε την ανησυχία σας: Για παράδειγμα, μπορεί να δυσκολευτείτε με σκέψεις όπως: «Μήπως φέρθηκα πολύ σκληρά στο παιδί μου;»
• Μετατρέψτε τις ανησυχίες σας σε κάτι πιο δραστικό: Για παράδειγμα, «Στόχος μου είναι να μεγαλώσω ευγενικά και με σεβασμό παιδιά που θα εξαρτώνται από τον εαυτό τους. Για αυτό ακριβώς θα χρειαστεί να συμπεριφέρομαι με σεβασμό και ευγένεια»
• Περιορισμός: «Αντί να ψάχνω διαρκώς το καλύτερο και να προσπαθώ να εξετάσω όλες τις πιθανές εκδοχές θα επιλέξω μία και θα ασχοληθώ με αυτήν»

Όλα τα παραπάνω αλλά ακόμα και τρόποι που μπορεί να βρείτε εσείς αποδοτικούς βοηθούν στη συνειδητοποίηση του τι είναι αυτό που πυροδοτεί την υπερανάλυση και τις υπερβολικές σκέψεις που «καίνε» το μυαλό το κουράζουν και σας κάνουν να νιώθετε εξάντληση. Έτσι, μένετε περισσότερο στο παρόν, αποκτάτε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις ικανότητές και στον εαυτό σας και η υπερανάλυση αρχίζει κάπως και μειώνεται σταδιακά.

Μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά σας έχουν ανάγκη, θέλουν τον χρόνο σας και όχι μία απασχολημένη από σκέψεις μαμά!

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας