Συμβουλές ενός ψυχιάτρου για γονείς που θέλουν να μεγαλώσουν ισορροπημένα παιδιά

Από μωρά μαθαίνουμε στην έκφραση των γονιών «εγώ θέλω το παιδί μου να είναι ευτυχισμένο» χωρίς, όμως, να μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τι ακριβώς εννοούν. Συνήθως αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κάθε ένας αντιλαμβάνεται την ευτυχία με διαφορετικό τρόπο. Άλλος με οικονομική ευμάρεια, άλλος με δόξα, άλλος με κοινωνική ανέλιξη, με έννοιες πάντως που τα παιδιά δε μπορούν να αντιληφθούν και να συλλάβουν.

Ο καθηγητής Robert Coles έρχεται να ορίσει τι σημαίνει ευτυχία για ένα παιδί και βρίσκει πάτημα σε έννοιες όπως αυτή της ξεγνοιασιάς, της πνευματικής υγείας και της ασφάλειας που πόρρω απέχουν από τις ώρες διδασκαλίας, τις πολύωρες εξωσχολικές δραστηριότητες και τις ακαδημαϊκές γνώσεις. Σύμφωνα με τον ίδιο, βασικό μέλημα των γονέων θα πρέπει να είναι η κατάλληλη ανατροφή με των παιδιών ώστε να αποκτήσουν ενσυναίσθηση και πνευματικότητα.

Τι σημαίνει πνευματικότητα;

Πνευματικότητα είναι η αίσθηση της σημασίας και του σκοπού, του νοήματος που έχουμε για την ζωή. Σύμφωνα με τον γιατρό, τα παιδιά δεν παρατηρούν απλά το περιβάλλον αλλά το νιώθουν, το απορροφούν και κυριολεκτικά το ζουν. Ακριβώς αυτός είναι και ο λόγος που τα μικρά παιδιά είναι πολύ καλά συντονισμένα με τη διαίσθησή τους και παρατηρούν ή αναλύουν πράγματα που εμάς μας φαίνονται ασήμαντα ή δεν τα παρατηρήσαμε καν. Ο συντονισμός αυτός φθείρεται περίπου μετά την ηλικία των έξι, που τα παιδιά καλούνται να εναρμονιστούν μέσα σε ένα προκαθορισμένο περιβάλλον, στον παραδοσιακό τρόπο σκέψης ενός σχολείου.

Μυήστε τα στη θετική σκέψη

Το γεγονός ότι δεν έχουν τις ίδιες εμπειρίες και τους προβληματισμούς με εμάς, δεν σημαίνει ότι δεν βιώνουν και αυτά «τα πάνω τους και τα κάτω τους». Εμείς αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να αντιμετωπίζουμε με θετικό τρόπο οτιδήποτε ανούσιο τα προβληματίζει και να τους εφιστούμε την προσοχή στην έννοια της προσπάθειας. Για παράδειγμα, σε μια αποτυχία ή ένα λάθος που μπορεί να γίνει στο σχολείο η θετική πλευρά ορίζει μια συμπεριφορά που θα τους υπενθυμίσει ότι «δεν πειράζει» και ότι την επόμενη φορά «θα τα καταφέρει καλύτερα». Και όντως θα το κάνουν.

Μάθετέ τα να ζουν τη στιγμή

Και βέβαια, ζήστε αυτές τις στιγμές μαζί τους. Ακούστε τα όσο σας θέτουν τους προβληματισμούς τους ή σας μιλάνε για τα όνειρά τους. Κάθε στιγμή της ζωής είναι πολύτιμη και δε θα μπορέσουν να το κατανοήσουν αν δεν τους το δείξετε πρώτα εσείς.

Μάθετέ τα να σέβονται τα δικαιώματα και τα αισθήματα των άλλων

Εξηγήστε τους πόσο σημαντικό είναι να μοιράζονται και να προσφέρουν σε άλλα παιδιά που δεν είναι εξίσου τυχερά με αυτά. Μιλήστε τους για τον αυτοέλεγχο και την σημασία της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, προσπαθήστε, όμως, να μην παραλείψετε την αξία των δικών τους συναισθημάτων.

Ρίξτε τους ρυθμούς

Για τα περισσότερα παιδιά της εποχής μας, ο ελεύθερος χρόνος είναι ένα άπιαστο αγαθό. Κι όμως, τι σημασία έχει το διάβασμα και οι ατέρμονες εξωσχολικές δραστηριότητες αν το παιδί δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει την αξία της ξεκούρασης και των απλών καθημερινών στιγμών;

Μην τα επιβαρύνετε με υπερβολικές προσδοκίες

Συχνά, πίσω από τα πιεστικά και εξουθενωτικά προγράμματα βρίσκονται οι γονικές προσδοκίες που βγάζουν άδοξα τα παιδιά από την παιδικότητά τους και τους τοποθετούν σε έναν αέναο στίβο ανταγωνισμού και μάχης. Όμως, ένας τέτοιος δρόμος μπλοκάρει δραματικά τη δημιουργικότητά τους και ενίοτε τα συναισθήματά τους. Μια ωραία ιδέα είναι να αφήσουμε τα παιδιά να επιλέξουν μόνα το δρόμο που θέλουν να περπατήσουν χωρίς να τα βάζουμε στον δρόμο που δεν περπατήσαμε εμείς επειδή νομίζουμε ότι αυτός είναι και ο σωστός.

Ενισχύστε τη δημιουργικότητά τους

Ναι, αυτή η μαγική λέξη έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από τους βαθμούς σε ένα μάθημα. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να ακούσουν μουσική, συνοδέψτε τα σε μια θεατρική παράσταση και αφήστε τα να διαμορφώσουν την δική τους κρίση πάνω σε αυτές τις δραστηριότητες. Η δημιουργικότητα είναι ένα απαραίτητο αγαθό για να μπορέσει το παιδί να αναζητήσει τα δικά του θέλω, τις δικές του λύσεις και κατ’ επέκταση τα συμπεράσματα που χρειάζεται.

Ξεκινήστε από εσάς

Πριν αρχίσουμε να ανησυχούμε για το πόσο ευτυχισμένα είναι ή πρόκειται να γίνουν τα παιδιά μας, μήπως να κοιτάξουμε την δική μας ευτυχία; Κατά πόσο είμαι ευχαριστημένοι εμείς με τις δικές μας επιλογές και πως, αν δεν είμαστε, μπορούμε να δείξουμε το σωστό μονοπάτι στα παιδιά μας; Τα παιδιά μπορούν να διακρίνουν, αργά ή γρήγορα, τα πάντα. Μην υποκρίνεστε λοιπόν και μην προσπαθείτε να είστε τέλειοι γονείς. Προσπαθήστε να είστε ευτυχισμένοι.

Δείτε ακόμα:

Η σημασία της «συγγνώμης» από τους γονείς στα παιδιά

Τελικά τι θυμούνται τα νήπια από τα παιδικά τους χρόνια;

Δέκα σημαντικά πράγματα που πρέπει να διδάξετε στα παιδιά πριν γίνουν 10 χρόνων

Βοηθήστε τα παιδιά να μάθουν να μιλούν για τα συναισθήματά τους

Πώς θα δώσετε στο παιδί σας το σωστό παράδειγμα;