Πώς καθορίζεται το χρώμα ματιών του μωρού;

Πολλά μωρά γεννιούνται με μπλε ή γκρι μάτια, δεν διατηρούν, ωστόσο, το χρώμα αυτό μεγαλώνοντας. To ποιο θα είναι το μόνιμο χρώμα ματιών του παιδιού, εξαρτάται από τα γονίδια, αλλά στην πραγματικότητα είναι αποτέλεσμα μίας πιο περίπλοκης διαδικασίας.

Τι είναι το χρώμα ματιών;

Το χρώμα των ματιών αναφέρεται στο χρώμα που έχει ίριδα του ματιού. Είναι ένα φυσικό χαρακτηριστικό το οποίο καθορίζεται από διάφορους παράγοντες, μεταξύ των οποίων και τα γονίδια.

«Το χρώμα ματιών είναι ουσιαστική η χρωστική ουσία που βρίσκεται στην ουσία στην ίριδα του ματιού, κάτω από τον κερατοειδή. Αυτή η χρωστική ουσία παράγεται από τα μελανοκύτταρα, τα οποία επίσης καθορίζουν το χρώμα δέρματος» αναφέρει η παιδίατρος dr Leah Alexander στο Parents.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η ίριδα του ματιού αποτελείται από πέντε στρώματα και μόνο το τελευταίο δίνει στα μάτια το χρώμα που έχουν, αναφέρει ο οφθαλμίατρος dr Bobbt Saenz.

Τα βασικά χρώματα των ματιών είναι το μπλε, το πράσινο, το γκρι, το καφέ. Σε σπάνιες περιπτώσεις απουσίας μελανίνης, το χρώμα ματιών είναι κόκκινο, ροζ ή βιολετί. Αυτή η κατάσταση περιγράφεται ως αλμπινισμός.

Πώς καθορίζεται το χρώμα ματιών;

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολόγων, το χρώμα ματιών είναι μοναδικό, όπως ακριβώς και το δακτυλικό αποτύπωμα. Η Ακαδημία αναφέρει ότι παρόλο που το μωρό παίρνει τη γενετική του σύνθεση από τους γονείς τους, δεν είναι εύκολο να προβλέψουμε το χρώμα ματιών του. Οι επιστήμονες έχουν μελετήσει εδώ και καιρό πώς το χρώμα ματιών περνά από τη μία γενιά στην άλλη, αλλά δεν έχει απόλυτα τεκμηριωθεί πώς ένα παιδί έχει μπλε μάτια ενώ και οι δύο τους γονείς έχουν καστανά.

«Το χρώμα των ματιών καθορίζεται από τη συνολική ποσότητα μελανίνης που παράγουν τα μελανοκύτταρα σε όλο το σώμα» υποστηρίζει η Δρ Alexander. «Για παράδειγμα, τα άτομα που έχουν πιο σκούρο δέρμα έχουν συνήθως καφέ ή πιο σκούρα χρώματα ματιών. Βασίζεται επίσης στην ποσότητα της καφέ χρωστικής ουσίας στην ίριδα. Τα ανοιχτόχρωμα χρώματα ματιών όπως το μπλε, το πράσινο ή το ανοιχτό καστανό έχουν κάποια καφέ χρωστική ουσία, αλλά εμφανώς λιγότερη. Το χρώμα των ματιών επηρεάζεται επίσης από το πώς το φως αντανακλάται από τη μελανίνη μέσα στην ίριδα. Αυτό συμβαίνει σε άτομα με πράσινα μάτια. Επειδή υπάρχουν πολλές παραλλαγές στην ποσότητα μελανίνης, το χρώμα των ματιών κάθε ατόμου είναι μοναδικό.» συμπληρώνει.

Με τι χρώμα μάτια γεννιέται το μωρό;

Εάν το χρώμα ματιών του μωρού εξαρτάται από το πόση μελανίνη περιέχεται στην ίριδα των ματιών, γιατί τα περισσότερα μωρά γεννιούνται με μπλε ή γκρι μάτια και γιατί το χρώμα αυτό αλλάζει μετά;

«Πρέπει να ακολουθήσουμε μία πιο τεχνική προσέγγιση για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα» αναφέρει στο Parents ο dr Saenz.

«Τα κύτταρα που καθορίζουν το χρώμα των ματιών προέρχονται από τα κύτταρα της νευρικής ακρολοφίας (σ.σ. ένας πολυδύναμος πληθυσμός βλαστικών κυττάρων που δημιουργείται στη ραχιαία πλευρά του νευρικού σωλήνα) και πηγαίνουν στην ίριδα αργά σε προχωρημένη κύηση και μετά τον τοκετό. Έτσι, τα κύτταρα που καθορίζουν το χρώμα των ματιών χρειάζονται περίπου έξι έως εννέα μήνες για να φτάσουν εκεί που “ταξιδεύουν”. Αυτή η διαδικασία θεωρείται ότι ελέγχεται από το νευρικό σύστημα» συμπληρώνει.

Ο ρόλος των γονιδίων

Σύμφωνα με το Very Well Family, σχεδόν πάνω από 16 διαφορετικά γονίδια καθορίζουν το χρώμα ματιών, ωστόσο τα δύο πιο γνωστά είναι τα OCA2 και το HERC2. Έρευνες αναφέρουν ότι το χρώμα ματιών του μωρό εξαρτάται από τον συνδυασμό των 16 αυτών γονιδίων, τα οποία κληρονομεί και από τους δύο γονείς. Αυτός είναι και ο λόγος που αν και σπάνιο, ένα ζευγάρι που έχουν και οι δύο καφέ μάτια, μπορεί να αποκτήσει ένα μωρό με μπλε μάτια.