Έλλειψη ύπνου στα παιδιά: Πώς επηρεάζει την υγεία τους

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου, τα παιδιά ηλικίας 3 έως 5 ετών θα πρέπει να κοιμούνται 10 έως 13 ώρες την ημέρα και τα παιδιά από 6 έως 12 ετών από 9 έως 12 ώρες.

Στον Καναδά, μια έκθεση του 2016 της Participaction διαπίστωσε ότι το 31% των παιδιών σχολικής ηλικίας κοιμόντουσαν 30 λεπτά έως μία ώρα λιγότερο κάθε βράδυ από ό,τι τα παιδιά πριν από μια δεκαετία. Η έκθεση έδειξε επίσης ότι το ένα τρίτο των παιδιών σχολικής ηλικίας δυσκολεύονταν να κοιμηθούν.

Και ενώ ορισμένα παιδιά έχουν διαταραχές ύπνου, όπως υπνική άπνοια ή το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, παρά ταύτα αποτελούν μειοψηφία, σύμφωνα με τη Shelly Weiss, παιδονευρολόγο στο Νοσοκομείο Παίδων του Τορόντο.

Η Wendy Hall, νοσοκόμα και ειδική σε θέματα ύπνου στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ, υποστηρίζει ότι τις περισσότερες φορές κάτι στο περιβάλλον ή στη ρουτίνα του παιδιού τα εμποδίζει να κοιμηθούν αρκετά. «Η μη τακτική ρουτίνα, η η χρήση οθόνης —όχι μόνο το βράδυ αλλά κατά τη διάρκεια της ημέρας- σίγουρα επηρεάζουν τον ύπνο του παιδιού», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Αναγνώριση της στέρησης ύπνου στα παιδιά

Όταν τα παιδιά κοιμούνται, λαμβάνουν χώρα διαδικασίες στον εγκέφαλο και σε άλλες περιοχές του σώματος που βοηθούν την ανάπτυξη, την υγεία, τη μνήμη και τη γνωστική ανάπτυξή του.

Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στη μακροπρόθεσμη μνήμη, η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη απελευθερώνεται, η ροή του αίματος αποστέλλεται στους μύες για να αποκαταστήσει την ενέργεια, οι σπασμένοι ιστοί ξαναχτίζονται και τα νευρικά κύτταρα ξανακαλωδιώνονται.

Τα παιδιά που δεν κοιμούνται αρκετά είναι συχνά ευερέθιστα, ξεχνούν και έχουν δυσκολίες συγκέντρωσης. Δεν είναι όμως πάντα προφανές πότε ένα παιδί στερείται ύπνου. Μερικά μπορεί απλώς να κοιμηθούν στο δρόμο από το σχολείο και οι γονείς τους να υποθέσουν ότι είναι απλά κουρασμένα.

Τα νήπια όμως και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας λόγω έλλειψης ύπνου γίνονται υπερκινητικά ή έχουν γκρίνια.

Επιπλέον, η πολυάσχολη σύγχρονη ζωή μας δεν έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τον ύπνο. Οι γονείς επιστρέφουν αργά το απόγευμα στο σπίτι, πράγμα που σημαίνει ότι το δείπνο μετατίθεται αργότερα μέχρι το βράδυ, όπως και η ώρα ύπνου.

‘Ενας ακόμα παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο των παιδιών είναι η χρήση κινητών και τάμπλετ από τα παιδιά.

Το μπλε φως που εκπέμπεται από τα tablets και τα smartphones παρεμβαίνει στην απελευθέρωση μελατονίνης, μιας ορμόνης που παράγει το σώμα για να σηματοδοτήσει την ώρα του ύπνου. Γι' αυτό οι ειδικοί συνιστούν σε παιδιά και ενήλικες να κλείνουν τις οθόνες μία με δύο ώρες πριν κοιμηθούν.

Μια μελέτη του 2017 σε παιδιά ηλικίας έξι μηνών έως τριών ετών διαπίστωσε ότι, για κάθε επιπλέον ώρα που περνούσε ένα παιδί σε μια οθόνη αφής κατά τη διάρκεια της ημέρας, κοιμόταν σχεδόν 16 λεπτά λιγότερο. Ο περισσότερος χρόνος οθόνης συσχετίστηκε επίσης με τη δυσκολία στον ύπνο.

Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της έλλειψης ύπνου στα παιδιά

Οι επιπτώσεις του κακού ύπνου δεν είναι εμφανείς μόνο την επόμενη μέρα - μπορούν επίσης να επηρεάσουν μακροπρόθεσμα την υγεία του παιδιού. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που στερούνται ύπνου έχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Διατρέχουν επίσης κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης και να είναι πιο επιρρεπείς σε ατυχήματα, ( π.χ. να πέσουν από το ποδήλατό τους).

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Paediatrics τον Αύγουστο του 2019, από ερευνητές στο Ερευνητικό Ινστιτούτο CHEO στην Οτάβα, διαπίστωσε ότι τα παιδιά που δεν κοιμούνται αρκετά (και περνούν πολύ χρόνο στις οθόνες) είναι πιο πιθανό να ενεργούν παρορμητικά και να παίρνουν λανθασμένες αποφάσεις.

Τα παιδιά που δεν κοιμούνται σωστά, είναι πιο ευερέθιστα και πιθανόν να επιδεικνύουν ριψοκίνδυνη συμπεριφορά, ιδιαίτερα ως έφηβοι.

Ένας τομέας που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από τους γονείς και τους γιατρούς, λένε οι ειδικοί, είναι η περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ ύπνου και ΔΕΠΥ . Έχει αποδειχθεί ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν. Μερικοί ερευνητές έχουν ακόμη θεωρήσει ότι η ΔΕΠΥ είναι στην πραγματικότητα μια διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού, που χαρακτηρίζεται από έλλειψη ύπνου τη νύχτα και προκλήσεις συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Ταυτόχρονα, ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να προκαλέσει παρορμητικότητα, απροσεξία και προβλήματα στη ρύθμιση των συναισθημάτων - όλα σημάδια της ΔΕΠΥ. Αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ίδια η έλλειψη ύπνου δεν προκαλεί ΔΕΠΥ.

Για να προσπαθήσετε να καταλάβετε μόνοι σας εάν η συμπεριφορά του παιδιού σας ή η συναισθηματική δυσλειτουργία οφείλεται σε έλλειψη ύπνου ή σε κάτι άλλο, θα μπορούσατε να εξετάσετε εάν έχει καλύτερη απόδοση ή συμπεριφέρεται καλύτερα το Σαββατοκύριακο, όταν δεν χρειάζεται να ξυπνήσει νωρίς για σχολείο. Εναλλακτικά, κάντε μια συντονισμένη προσπάθεια για να αυξήσετε την ποσότητα του ύπνου που κοιμάται το παιδί σας για μία ή δύο εβδομάδες και δείτε εάν η συμπεριφορά βελτιώνεται.

Πηγή: todaysparent.com

Διαβάστε περισσότερα άρθρα για την εγκυμοσύνη και τη μητρότητα στο αφιέρωμα που ετοιμάσαμε με αφορμή τα 10 χρόνια Mothersblog.gr