Παχυσαρκία και παιδιά: Αιτίες, συμπτώματα, παράγοντες κινδύνου

Η παιδική παχυσαρκία είναι μια σοβαρή ιατρική κατάσταση που επηρεάζει παιδιά και εφήβους. Είναι ιδιαίτερα ανησυχητική γιατί τα περιττά κιλά συχνά οδηγούν τα παιδιά σε προβλήματα υγείας (προβλήματα υγείας που κάποτε θεωρούνταν προβλήματα ενηλίκων) όπως ο διαβήτης, πρώιμη ήβη, βρογχικό άσθμα, σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο, μυοσκελετικές παθήσεις, υπογοναδισμό, υψηλή αρτηριακή πίεση, πολυκυστικές ωοθήκες και υψηλή χοληστερόλη. Η παιδική παχυσαρκία μπορεί επίσης να επηρεάσει την ψυχολογία των παιδιών και να οδηγήσει σε κατάθλιψη και μειωμένη αυτοεκτίμηση.

Ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσετε το παιδί σας είναι να βελτιώσετε τις διατροφικές συνήθειες όχι μόνο του ίδιου αλλά και ολόκληρης της οικογένειας. Η αντιμετώπιση και η πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας συμβάλλει στην προστασία της υγείας του παιδιού σας όχι μόνο τώρα αλλά και στο μέλλον.

Συμπτώματα παιδικής παχυσαρκίας

Δεν είναι όλα τα παιδιά με παραπανίσια κιλά, παχύσαρκα. Μερικά παιδιά είναι μεγαλόσωμα επειδή έχουν βαρύ σκελετό και κάποια άλλα συνήθως έχουν διαφορετικές ποσότητες σωματικού λίπους κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής τους. Έτσι, το αυξημένο βάρος δεν δηλώνει απαραίτητα παχυσαρκία.

Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος μας 2 φορές με το ύψος μας. Ο δείκτης αυτός χρησιμοποιείται για να αξιολογήσουμε το βάρος, δηλαδή, αν κάποιος είναι υπέρβαρος, παχύσαρκος ή ακόμη και ελλιποβαρής. Ο γιατρός του παιδιού σας μπορεί να χρησιμοποιήσει τα διαγράμματα ανάπτυξης που βρίσκονται και το βιβλιάριο υγείας του παιδιού, τον ΔΜΣ και, εάν είναι απαραίτητο, άλλες εξετάσεις για να σας βοηθήσει να καταλάβετε εάν το βάρος του παιδιού σας είναι φυσιολογικό ή όχι και αν μπορεί να του δημιουργήσει προβλήματα υγείας.

Πότε να συμβουλευτείτε γιατρό

Εάν ανησυχείτε για το βάρος του παιδιού σας μιλήστε με τον παιδίατρό σας ή κάποιον ειδικό διατροφολόγο. Ο γιατρός να λάβει υπόψη του το ιστορικό ανάπτυξης του παιδιού σας, το ιστορικό της οικογένειάς του καθώς και τις τιμές που βρίσκονται καταγεγραμμένες στις καμπύλες ανάπτυξης. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε εάν το βάρος του παιδιού σας είναι είναι φυσιολογικό ή όχι.

Αίτια της παιδικής παχυσαρκίας

Ο τρόπος ζωής, η πολύ λίγη δραστηριότητα και η κατανάλωση πολλών θερμίδων είναι οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στην παιδική παχυσαρκία. Ωστόσο, γενετικοί και ορμονικοί παράγοντες μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο.

Παιδική παχυσαρκία - Παράγοντες κινδύνου

Πολλοί παράγοντες (συνήθως όταν συνδυάζονται) αυξάνουν τον κίνδυνο ένα παιδί να γίνει υπέρβαρο.

Διατροφή: Η καθημερινή κατανάλωση τροφών με πολλές θερμίδες (fast food, αρτοσκευάσματα και σνακ), μπορεί να προκαλέσει την αύξη βάρους του παιδιού σας. Οι καραμέλες και τα επιδόρπια μπορεί να προκαλέσουν επίσης αύξηση βάρους και το ίδιο μπορεί να συμβεί αν το παιδί καταναλώνει ζαχαρούχα ποτά όπως χυμούς, ισοτονικά ποτά και αναψυκτικά.

Μειωμένη άσκηση σώματος: Τα παιδιά που δεν ασκούνται πολύ έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάρουν βάρος επειδή δεν καίνε τις θερμίδες τις οποίες καταναλώνουν. Ο υπερβολικός χρόνος επίσης που αφιερώνεται σε καθιστικές δραστηριότητες, όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης ή τα βιντεοπαιχνίδια, συμβάλλει επίσης στην αύξηση βάρους.

Οικογενειακό ιστορικό: Εάν το παιδί σας προέρχεται από μια οικογένεια υπέρβαρων ατόμων, μπορεί να είναι πιο πιθανό να πάρει βάρος. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον όπου τα τρόφιμα με πολλές θερμίδες είναι πάντα διαθέσιμα και η σωματική δραστηριότητα δεν ενθαρρύνεται.

Ψυχολογία: Το άγχος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παχυσαρκίας του παιδιού. Μερικά παιδιά τρώνε υπερβολικά για να αντιμετωπίσουν το άγχος τους ή για να καταπολεμήσουν την πλήξη.

Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες: Αρκετοί άνθρωποι έχουν μειωμένους πόρους και περιορισμένη πρόσβαση στα σουπερμάρκετ. Ως αποτέλεσμα, να αγοράζουν οικονομικά και γρήγορα γεύματα όπως κατεψυγμένα έτοιμα φαγητά, πίτες, κράκερ, τσιπς και μπισκότα.

Προβλήματα που προκαλεί η παιδική παχυσαρκία

Η παιδική παχυσαρκία συχνά προκαλεί επιπλοκές τόσο στη σωματική όσο και την κοινωνική και συναισθηματική ευημερία του παιδιού.

Μερικά από αυτά τα προβλήματα είναι:

• Διαβήτης τύπου 2
• Υψηλή χοληστερόλη και υψηλή αρτηριακή πίεση
• Πόνο στις αρθρώσεις
• Προβλήματα και δυσκολία στην αναπνοή
• Μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος (NAFLD)

Κοινωνικά και συναισθηματικά προβλήματα:

Τα παχύσαρκα παιδιά συνήθως γίνονται θέμα συζήτησης και δεν είναι λίγες οι φορές που πέφτουν θύματα bullying. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη αυτοεκτίμηση και αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους.

Πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας

Για να αποτρέψετε την υπερβολική αύξηση βάρους στο παιδί σας, μπορείτε:

Να γίνετε εσείς παράδειγμα. Κάντε υγιεινές διατροφικές επιλογές και ασκηθείτε.

Να έχετε σε εμφανή σημεία του σπιτιού υγιεινά σνακ. Σπιτικό ποπκορν, φρούτα, καθαρισμένα καρότα, τοματίνια, φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης είναι μερικά από αυτά.

Προσφέρετε νέες υγιεινές τροφές αρκετές φορές. Μην αποθαρρύνεστε κάθε φορά που το παιδί σας λέει όχι σε μια τροφή. Σερβίρετέ τη την επόμενη φορά με διαφορετικό τρόπο.

Μην επιβραβεύετε το παιδί σας για κάτι με σνακ, σοκολάτες και διάφορες άλλες λιχουδιές.

Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας κοιμάται αρκετά και ΚΑΛΑ. Μερικές έρευνες δείχνουν ότι ο λίγος ύπνος ενισχύει τον κίνδυνο παχυσαρκίας. Η στέρηση ύπνου μπορεί να προκαλέσει ορμονικές ανισορροπίες που οδηγούν σε αυξημένη όρεξη.

Τέλος, βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας επισκέπτεται τον παιδίατρο και κάνει τα ετήσια check up. Κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης ο παιδίατρος παρακολουθεί την ανάπτυξη του παιδιού, το ύψος, το βάρος και υπολογίζει τον ΔΜΣ. Η αύξηση των τιμών αυτών (πάνω από το όριο) μπορεί να είναι σημάδι ότι το παιδί σας κινδυνεύει να γίνει παχύσαρκο.

^{πηγή: mayoclinic.org}