Αυτισμός: Ορισμός, περιγραφή, αίτια!
Ο αυτισμός είναι μια σύνθετη και πολύπλοκη διαταραχή της ανάπτυξης, η οποία χαρακτηρίζεται κυρίως από δυσκολία στην επικοινωνία, λεκτική και μη.
Οι ορισμοί για τον αυτισμό μοιάζουν πολλές φορές ασαφείς καθώς αλληλο-επικαλύπτονται και με άλλους όρους, όπως Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (ΔΑΔ) και σύνδρομο Asperger.
Η συχνότητα εμφάνισής του εκτιμάται περίπου σε μία στις 150 γεννήσεις και είναι σχεδόν 4 φορές πιο συχνή στα αγόρια απ' ότι στα κορίτσια.
Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν πως η αιτία του αυτισμού είναι μάλλον βιολογική, όμως ίσως να μην είναι και η μόνη. Κάποιες μελέτες συνδέουν τον αυτισμό με τα συχνά επιληπτικά επεισόδια μέχρι την ενηλικίωση, ενώ κάποιες άλλες με γενετικούς παράγοντες λόγω κληρονομικότητας η οποία έχει παρατηρηθεί σε κάποιες οικογένειες. Αυτοψίες εγκεφάλων αυτιστικών ατόμων δείχνουν βλάβες σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου, καθώς και μη φυσιολογικά επίπεδα κάποιων νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως πως μέχρι σήμερα η επιστημονική κοινότητα ακόμα διερευνά τις αιτίες και δεν έχει καταλήξει σε κάποιο απόλυτο συμπέρασμα.
Όπως προαναφέραμε, υπάρχει μια σύγχυση με τον ορισμό και την περιγραφή του αυτισμού καθώς μέσα στα χρόνια, ταυτίστηκε, διαφοροποιήθηκε ή συγκρίθηκε με τις Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές και με το σύνδρομο Asperger. Επίσης, εμφανίστηκαν διαβαθμίσεις, όπως ελαφρύς ή βαρύς αυτισμός και αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας (Υ.Λ.Α). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σύγχυση των ειδικών, των γονέων ή των ίδιων των αυτιστικών ατόμων. Οι διαγνώσεις καθυστερούσαν και πολλές φορές ήταν αλληλοσυγκρουόμενες. Μαζί με τη διάγνωση, καθυστερούσε και η παρέμβαση κι έτσι σε πολλές περιπτώσεις χάθηκε πολύτιμος χρόνος ουσιαστικής πρώιμης παρέμβασης!
Τη λύση-ευτυχώς-επισήμως ήρθε να δώσει η τελευταία έκδοση των διαγνωστικών κριτηρίων της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Ένωσης (D.S.M. 5), σύμφωνα με τα οποία γίνεται η διάγνωση του αυτισμού παγκοσμίως και την οποία-δυστυχώς-πολλοί αγνοούν!
Κατά το διαγνωστικό εργαλείο D.S.M. 5 λοιπόν, υπάρχει το Φάσμα του Αυτισμού μέσα στο οποίο συμπεριλαμβάνονται όλες οι προαναφερθείσες κατηγορίες με τα αντίστοιχα αναγνωρισμένα συμπτώματα και όχι κάθε μια χωριστά. Με λίγα λόγια, οι επιστήμονες μας παρακινούν όλους να ψάξουμε τα συμπτώματα για να παρέμβουμε και όχι για να ονομάσουμε αυτό που συμβαίνει στο παιδί, στο φίλο, στο μαθητή, στον ασθενή μας!
Δεν έχει σημασία τελικά αν «αυτό που έχει» ένας δικός μας άνθρωπος λέγεται «μηχανή» ή «άλογο», «αυτισμός» ή «Asperger»! Σημασία έχει να παρατηρήσουμε και να εντοπίσουμε τις δυσκολίες του, να τις δούμε, να τις ακούσουμε, να τις κατανοήσουμε κι έτσι να μπορέσουμε να παρέμβουμε, προσφέροντάς του τη βοήθεια που χρειάζεται.
Φανή Βαγγελάτου B.Sc. - M.A.
Αναπτυξιακή Λογοθεραπεύτρια,
Ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή-
Β' Μον. Αναπ. Παιδ/κής Ιατρικής Σχολής Αθηνών,
Αναλύτρια Συμπεριφοράς,
Συντονίστρια Σχολών Γονέων
τ. 210-9609172 κ. 693 613 1982
www.planitis.eu
www.mikro-sxoleio.gr