Βελτιώστε την ικανότητα ακρόασης στο παιδί σας!
Η λέξη "ακούω" αναφέρεται στην αίσθηση της ακοής, εμπεριέχει όμως και τις σημασίες του ακροώμαι, προσέχω αυτό που μού λένε, ακολουθώ υποδείξεις ή/και οδηγίες.
Για να μπορέσουν τα παιδιά να δημιουργήσουν τις σωστές βάσεις κατάκτησης του γραπτού λόγου και για να ανταποκριθούν στις μαθησιακές απαιτήσεις, ζωτικής σημασίας είναι, εκτός από την αίσθηση της ακοής και η ανάπτυξη της ικανότητας ακρόασης. Τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν από νωρίς να ακούνε προσεκτικά. Οι γονείς είναι εκείνοι που μπορούν να τους δείξουν πώς να λαμβάνουν την πληροφορία, πώς να την κατανοούν και πώς να χρησιμοποιούν με βέλτιστο τρόπο ό,τι ακούνε.
Κατάλληλοι τρόποι για να δίνετε οδηγίες και πληροφορίες
-Διακόψτε ό,τι εσείς κάνετε και αναφέρετε το όνομα του παιδιού.
-Τραβήξτε την πλήρη προσοχή του.
-Διατηρήστε το ίδιο οπτικό και βλεμματικό επίπεδο με το παιδί.
-Η στάση του σώματός σας πρέπει να συνάδει με τον λόγο σας.
-Ενισχύστε το παιδί ώστε να μάθει να κοιτάζει και να ακούει την ίδια στιγμή.
-Παρουσιάστε την οδηγία σε μικρά βήματα και αποφύγετε σύνθετες οδηγίες με περισσότερα από τρία βήματα.
-Δώστε τις οδηγίες και τις εντολές σας στο επίπεδο που το παιδί μπορεί να αντιληφθεί και να κατανοήσει. Χρησιμοποιείστε έναν αργό ρυθμό ομιλίας, λεξιλόγιο αντίστοιχο της ηλικίας του και κατάλληλο τόνο φωνής.
-Ζητήστε από το παιδί να επαναλάβει την οδηγία.
-Εάν χρειαστεί βοήθεια, επαναλάβετε μόνο τις λέξεις κλειδιά χρησιμοποιώντας ακριβώς τις ίδιες λέξεις με την πρώτη φορά.
-Χρησιμοποιείστε τα δικά του λόγια στην απάντησή σας έτσι ώστε να βεβαιωθεί το παιδί ότι το ακούσατε.
-Αφήστε λίγο χρόνο στο παιδί έτσι ώστε να μπορέσει να εκτελέσει ό,τι του ζητήθηκε. Στόχος είναι, να δίνετε την κάθε οδηγία μία μόνο φορά, γι’ αυτό όταν το παιδί ανταποκρίνεται χωρίς την ανάγκη επανάληψης, ενισχύστε και επιβραβεύστε το.
-Όταν αφηγείστε ιστορίες ή γεγονότα, χρησιμοποιήστε νεύματα και κίνηση για να διατηρήσετε το ενδιαφέρον του.
-Όταν το παιδί έρχεται γεμάτο ενθουσιασμό να μοιραστεί πληροφορίες μαζί σας, δώστε του απερίσπαστα την προσοχή σας. Αυτό θα ενισχύσει την προθυμία του για επικοινωνία. Δίνετε έτσι στο παιδί παράδειγμα ενεργής ακρόασης, γίνεστε πρότυπο επικοινωνίας και του δείχνετε πόσο πραγματικά σημαντικό είναι για εσάς.
Δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ικανότητας ακρόασης
-Αφήστε το παιδί να επιλέξει ένα θέμα συζήτησης. Όταν αυτό συμβεί, ακούστε προσεκτικά με διάθεση και ενδιαφέρον. Απαντήστε στις ερωτήσεις του παιδιού, προσθέτοντας πληροφορίες και επεκτείνοντας το θέμα.
-Οργανώστε αποκλειστικό χρόνο με το παιδί. Καθίστε μαζί του σε έναν ήσυχο χώρο, χωρίς τηλεόραση ή ηλεκτρονικά παιχνίδια. Μοιραστείτε μαζί του τα δικά σας νέα και ακούστε τα δικά του. Σταδιακά αυτή η καλή συνήθεια μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλο προτέρημα.
-Όταν διαβάζετε ένα βιβλίο ζητήστε από το παιδί να μαντέψει, να προβλέψει τι θα ακολουθήσει στην ιστορία και γιατί. Εάν το παιδί δεν είναι σίγουρο, διαβάστε του πάλι το απόσπασμα του κειμένου.
-Διαβάστε μια ιστορία την οποία αγαπά πολύ το παιδί και σκόπιμα αλλάξτε κάποια σημεία της για να δείτε ότι το παιδί, παρακολουθεί.
-Επισκεφτείτε την τοπική βιβλιοθήκη όχι μόνο για να δανειστείτε βιβλία αλλά και για να ακούσετε αφηγήσεις ιστοριών όπως συχνά παρουσιάζονται από επαγγελματίες αφηγητές, παραμυθάδες ή ηθοποιούς.
-Πείτε ομαδικά μια ιστορία. Ένα από τα πρόσωπα της οικογένειας μπορεί να ξεκινήσει μια ιστορία και να συνεχιστεί από ένα άλλο. Όλοι οι συμμετέχοντες θα πρέπει να ακούν προσεκτικά έτσι ώστε να μπορούν να συμβάλλουν στην εξέλιξη της ιστορίας με πληροφορίες που βγάζουν νόημα. Τα πολύ μικρά παιδιά μπορεί να έχουν απλά να απαντήσουν σε μια συγκεκριμένη ερώτηση που αφορά στην ιστορία.
Η ακρόαση είναι ο ένας από τους δύο πυλώνες της επικοινωνίας και μπορεί εύκολα να καλλιεργηθεί μέσα από ευχάριστες για τα παιδιά δραστηριότητες. Παρατηρώντας τη διάθεση και το συναίσθημα του παιδιού σας, θα μπορέσετε να κατανοήσετε ποιες στιγμές είναι κατάλληλες για συζήτηση και ακρόαση. Έτσι όχι μόνο θα χτίζετε μια εξαιρετική σχέση με το παιδί σας, αλλά θα ενισχύετε την επικοινωνιακή του ικανότητα και κατ’ επέκταση την καλή του μαθησιακή πορεία.
Ελένη Μητροπούλου
Λογοσκόπιο-Κέντρο Λογοθεραπείας, Εργοθεραπείας και Ψυχολογικής Υποστήριξης
Αγίου Ιωάννου 7, Αγία Παρασκευή
Τηλέφωνο: 210 6019798
e-mail: info@logoskopio.gr