Τροφική αλλεργία στα παιδιά: Τι πρέπει να γνωρίζει κάθε γονιός

Περίπου 6-8% των βρεφών και νηπίων και 4% των ενηλίκων παρουσιάζουν αλλεργία σε κάποια τροφή.

Στο γενικό πληθυσμό υπολογίζεται ότι αλλεργία στο γάλα αγελάδας παρουσιάζει ένα ποσοστό 3%, στα αυγά 1.5%, στους ξηρούς καρπούς 1 %, στο σιτάρι και στη σόγια 0.5%.

Στην περίπτωση που στην οικογένεια υπάρχει επιβαρημένο ιστορικό, τότε το ποσοστό των παιδιών που θα αναπτύξουν αλλεργία είναι πολλαπλάσιο και μπορεί να φθάσει το 80%.

Συμπτώματα

Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας & Διατροφής (ΕΕΠΓΗΔ) τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν αμέσως μετά τη λήψη του αλλεργιογόνου (από λίγα λεπτά έως λίγες ώρες), οπότε η αλλεργική αντίδραση λέγεται «άμεση», είτε μετά από πολλές ώρες ή και ημέρες, οπότε η αλλεργική αντίδραση λέγεται «επιβραδυνόμενη».

Η άμεση αλλεργική αντίδραση εκδηλώνεται με πρήξιμο του προσώπου ή της στοματικής κοιλότητας (χείλη, γλώσσα), ρινοεπιπεφυκίτιδα, δύσπνοια ή Βήχα, κοκκινίλες στο δέρμα, ενώ σπάνια μπορεί να εκδηλωθεί με πτώση της πίεσης (αναφυλακτικό shock) και να απειλήσει ακόμη και τη ζωή του παιδιού.

Η επιβραδυνόμενη αλλεργική αντίδραση εκδηλώνεται με συμπτώματα από το δέρμα (ερυθρότητα, ξηροδερμία, έκζεμα) και από το πεπτικό σύστημα με συμπτώματα, όπως τα ακόλουθα:

• Δυσκολία στη σίτιση ή ανορεξία
• Εμετοί, διάρροιες ή αιμορραγικές κενώσεις
• Κολικοί ή έντονη ευερεθιστότητα
• Ελλιπής πρόσληψη Βάρους

Διάγνωση

Στην περίπτωση άμεσης αλλεργικής αντίδρασης, το παιδί υποβάλλεται σε ειδικές δερματικές δοκιμασίες (skin prick tests) και σε αιματολογικές εξετάσεις (γενική αίματος, lgE, RAST στα τροφικά αλλεργιογόνα), ώστε να εντοπισθούν τα αλλεργιογόνα που προκάλεσαν την αντίδραση αυτή.

Τρόποι αντιμετώπισης

Στην περίπτωση που το τροφικό αλλεργιογόνο είναι συγκεκριμένο (π.χ. ξηροί καρποί), τότε αρκεί η αφαίρεση του συγκεκριμένου αλλεργιογόνου από τη δίαιτα του παιδιού. Εάν το τροφικό αλλεργιογόνο είναι το γάλα αγελάδας, τότε συνιστάται η σίτιση του Βρέφους με ειδικό γάλα το οποίο περιέχει πρωτεΐνη, η οποία έχει κατακερματιστεί σε πεπτίδια μικρού μοριακού Βάρους (εκτεταμένη υδρόλυση).
Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένα γάλατα εκτεταμένης υδρόλυσης είναι ικανά να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα σε εννέα από τα δέκα Βρέφη που παρουσιάζουν αλλεργία στο γάλα αγελάδας.

Πότε υποχωρούν τα συμπτώματα

Η σταδιακή υποχώρηση των συμπτωμάτων αρχίζει λίγες ημέρες μετά την έναρξη της σίτισης με το ειδικό γάλα, ενώ η πλήρης εξαφάνισή τους μπορεί να χρειαστεί διάστημα 2-3 εβδομάδων. Ένα στα δέκα Βρέφη με αλλεργία στο γάλα αγελάδας δεν παρουσιάζει Βελτίωση μέσα στο παραπάνω χρονικό διάστημα και χρειάζεται τη χορήγηση συνθετικού γάλατος που περιέχει αμινοξέα. Η χρήση του συνθετικού γάλατος πρέπει να περιορίζεται αυστηρά και μόνο σε αυτά τα βρέφη.

Σε κάποιες περιπτώσεις ο γιατρός συνιστά την επαναχορήγηση της ύποπτης τροφής 1-2 μήνες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων, για την επιβεβαίωση της διάγνωσης της αλλεργίας στη συγκεκριμένη τροφή. Ο γιατρός θα καθορίσει εάν η παραπάνω διαδικασία μπορεί να γίνει με ασφάλεια στο σπίτι ή απαιτεί ιατρική επίβλεψη στο νοσοκομείο.