Έναρξη της έμμηνου ρύσης μετά τη γέννηση του μωρού

Πότε θα έρθει η περίοδος μετά τη γέννηση του μωρού μου;

Ενδιαφέρον έχει μία παλιότερη μελέτη του 1951 (Sharman, 1951), στην οποία ελήφθησαν υπόψη στοιχεία από το ιστορικό 834 γυναικών, που βρίσκονταν στο στάδιο της λοχείας. Εξ’ αυτών το 23,5% θήλαζαν αποκλειστικά, το 42,7% θήλαζαν μερικώς το μωρό τους και το 33,8% των γυναικών δεν θήλαζαν καθόλου. Σχεδόν όλες οι γυναίκες εκτός από 32 είχαν ηλικία μεταξύ των 20 και των 40 ετών. Το 25,7% των γυναικών, που ανήκαν στην ομάδα του αποκλειστικού θηλασμού είδαν για πρώτη φορά εμμηνορρυσία εντός 6 έως 12 εβδομάδων από τον τοκετό, το 20% εντός 12 και 18 εβδομάδων από τον τοκετό και το 14,3% εντός 18 έως 24 εβδομάδων από τον τοκετό. Αντίστοιχα, το 35,5% των γυναικών, που ανήκαν στην ομάδα του μερικού θηλασμού είδαν την επανέναρξη της εμμήνου ρύσεως εντός 6 εβδομάδων και το 45,4% εντός 6 έως 12 εβδομάδων. Φάνηκε εξάλλου, πως όσο νωρίτερα ερχόταν η πρώτη περίοδος, τόσο πιο γρήγορα αποκαθίστατο και η ρυθμικότητά της.

Πρώτη περίοδος μετά τη γέννα: Πότε επιστρέφει, τι να περιμένετε

Ποιοι παράγοντες καθορίζουν πόσο γρήγορα θα επανέλθει η περίοδος μετά από τον τοκετό;

Από τα αποτελέσματα της παραπάνω μελέτης προκύπτει, πως ένας παράγων, που επηρεάζει τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος, που θα μεσολαβήσει από τον τοκετό έως την έναρξης της εμμήνου ρύσεως είναι ο θηλασμός. Η ορθότητα της παρατήρησης αυτής έχει επιβεβαιωθεί και από νεώτερα στοιχεία. Αν η μητέρα δεν θηλάζει, τότε συνήθως η επανέναρξη της περιόδου εκδηλώνεται εντός 6 έως 8 εβδομάδων από τον τοκετό (Chauhan & Tadi, 2022).

Υπάρχουν άλλοι παράγοντες, που επηρεάζουν το πότε θα δω την πρώτη μου περίοδο μετά τον τοκετό;

Οι συντάκτες μελέτης του 2020 (Eleje και συνεργάτες, 2020) κατέγραψαν τους παράγοντες, που – κατά τη γνώμη τους – φέρνουν το χρονικό σημείο έναρξης της περιόδου πιο κοντά στον τοκετό με το διάστημα, που μεσολαβεί να διαρκεί περίπου 6 εβδομάδες. Ο κατάλογος με τους συγκεκριμένους παράγοντες περιλαμβάνει:

• τη νεαρή ηλικία
• την πολυτοκία (όταν δηλαδή δεν είναι το πρώτο μωρό)
• το υψηλό οικονομικό και κοινωνικό υπόβαθρο
• τον αποκλειστικό θηλασμό
• την ενεργητική αντιμετώπιση του τρίτου σταδίου του τοκετού (όταν ο μαιευτήρας αφαιρεί τον πλακούντα ακολουθώντας συγκεκριμένους χειρισμούς, χωρίς να περιμένει την αυτόματη αποκόλλησή του)

Η συσχέτιση του νεαρού της ηλικίας της μητέρας με το βραχύτερο διάστημα, που μεσολαβεί έως την πρώτη μετά τον τοκετό έμμηνο ρύση, έχει αναφερθεί σε άλλες έρευνες (Aryal και συνεργάτες, 2007).

Εντούτοις, έκπληξη προκαλεί στην έρευνα του Eleje και των συνεργατών του (Eleje και συνεργάτες, 2020) η συσχέτιση της ταχύτερης έλευσης της εμμήνου ρύσεως μετά τον τοκετό με τον αποκλειστικό θηλασμό. Το εύρημα αυτό έρχεται σε αντίθεση με ευρήματα άλλης μελέτης, στα πλαίσια της οποίας έγινε ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας. Στα συμπεράσματα της συγκεκριμένης μελέτης κατεγράφη, πως έως και το 25,3% των γυναικών, που θηλάζουν αποκλειστικά, θα δουν την πρώτη τους περίοδο εντός διαστήματος 6 μηνών και όχι 6 εβδομάδων (Van der Wijden και συνεργάτες, 2015).

Φαίνεται, πως το διάστημα έως την πρώτη έμμηνο ρύση μετά το τοκετό δεν επηρεάζεται από το αν η γυναίκα είχε φυσιολογικό τοκετό ή χρειάστηκε να υποβληθεί σε καισαρική τομή (Eleje και συνεργάτες, 2020).

Πώς μπορώ να μείνω έγκυος όταν δεν έχω σταθερό κύκλο περιόδου;

Το ότι δεν έχω περίοδο, σημαίνει, πως δεν μπορώ να συλλάβω;

Η σύντομη απάντηση είναι: ΟΧΙ!

Η δυνατότητα της γυναίκας να συλλάβει εξαρτάται, από το κατά πόσον έχει ωορρηξία. Το χρονικό διάστημα έως ότου επανέλθει η ωορρηξία εξαρτάται αφενός από το αν η γυναίκα θηλάζει ή όχι, αφετέρου από την ένταση και τη συχνότητα του θηλασμού (Chauhan & Tadi, 2022).

Έχει υπολογισθεί, πως σε μη θηλάζουσες η ωορρηξία επανέρχεται εντός διαστήματος 45 με 94 ημερών από τον τοκετό. Στο 20% έως 71% των περιπτώσεων η πρώτη ωορρηξία προηγείτο της πρώτης εμμήνου ρύσεως και σε ποσοστό έως 60% των περιπτώσεων αυτών ωορρηξίας υφίστατο σημαντικές πιθανότητες να επιτευχθεί σύλληψη (Jackson & Glasier, 2011).

Ο συχνός και εντατικός θηλασμός συνδέεται με την έκκριση μεγαλύτερων ποσοτήτων της ορμόνης προλακτίνης, η οποία δια της δράσης της προκαλεί αναστολή της ωορρηξίας. Για το λόγο αυτό θεωρείται, ότι ο αποκλειστικός θηλασμός είναι ένα είδος «φυσικής αντισύλληψης». Σε θηλάζουσες συνήθως η ωορρηξία επανέρχεται εντός 4 έως 5 μηνών από τον τοκετό, ενώ έχουν καταγραφεί και διαστήματα διαρκείας έως και 24 μηνών. Καθότι όμως η ωορρηξία ενδέχεται να επανέλθει ακόμα και εν τη απουσία εμμήνου ρύσεως συνιστάται οι μη θηλάζουσες να αρχίσουν να λαμβάνουν κάποιο μέτρο αντισύλληψης 3 εβδομάδες μετά τον τοκετό και η θηλάζουσες εντός το πολύ 3 μηνών από τον τοκετό (Chauhan & Tadi, 2022).

Δεν έρχεται η περίοδος μετά την εγκυμοσύνη - Πότε να ανησυχήσετε

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας

Δείτε ΕΔΩ πότε είναι η πιθανή ημερομηνία τοκετού σας!

^{Ενδεικτική βιβλιογραφία}

^{Aryal TR. Differentials of post-partum amenorrhea: a survival analysis. JNMA J Nepal Med Assoc. 2007 Apr-Jun;46(166):66-73. PMID: 18094740.}

^{Chauhan G, Tadi P. Physiology, Postpartum Changes. [Updated 2022 Nov 14]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK555904/}

^{Eleje GU, Ugwu EO, Dinwoke VO, Enyinna PK, Enebe JT, Okafor II, Onah LN, Umeononihu OS, Obiora CC, Nweze SO, Emeka EA, Anyaoku CS, Ezugwu FO. Predictors of puerperal menstruation. PLoS One. 2020 Jul 10;15(7):e0235888. doi: 10.1371/journal.pone.0235888. PMID: 32649685; PMCID: PMC7351153.}

^{Jackson E, Glasier A. Return of ovulation and menses in postpartum nonlactating women: a systematic review. Obstet Gynecol. 2011 Mar;117(3):657-662. doi: 10.1097/AOG.0b013e31820ce18c. PMID: 21343770.}

^{Sharman A. Menstruation after childbirth. J Obstet Gynaecol Br Emp. 1951;58:440-5. PMID: 12255260.}

^{Van der Wijden C, Manion C. Lactational amenorrhoea method for family planning. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Oct 12;2015(10):CD001329. doi: 10.1002/14651858.CD001329.pub2. PMID: 26457821; PMCID: PMC6823189.}