Πώς θα ενημερώσουν οι γονείς τα παιδιά για τη σεξουαλική κακοποίηση;

Κάθε λίγο ακούμε περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης ή και σεξουαλικής κακοποίησης. Και σύμφωνα με τα τελευταία γεγονότα που ήρθαν στο φως μετά από πολλά πολλά χρόνια στον αθλητικό χώρο και με στόματα που άρχισαν να ανοίγουν και να εκφράζουν όλα όσα κράτησαν ως επτασφράγιστο μυστικό, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να μάθουν τα παιδιά να προφυλάσσουν τον εαυτό τους!

Η σεξουαλική παρενόχληση δεν υπάρχει μόνο όμως στον αθλητικό χώρο, υπάρχει παντού! Υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει, όσο τα στόματα παραμένουν κλειστά και ο φόβος κυριαρχεί…

Πώς μπορώ να ενημερώσω το παιδί μου για να το προφυλάξω;

Πρώτα από όλα να καταλάβω και να αποδεχτώ πως η προστασία στην προκειμένη περίπτωση είναι η πρόληψη. Και η πρόληψη έρχεται μέσα από την ενημέρωση και την πληροφόρηση, μέσα από την σεξουαλική αγωγή που δυστυχώς ακόμη και σήμερα πολλοί γονείς αποφεύγουν να κάνουν στα παιδιά τους ή αποποιούνται την ευθύνη τους ρίχνοντας το μπαλάκι στο σχολείο και στο δάσκαλο.

Τι σημαίνει σεξουαλική αγωγή;

Απλά, σημαίνει πως το παιδί γνωρίζοντας το σώμα του θα μάθει να το αγαπάει και να μην ντρέπεται για αυτό. Θα μάθει να το σέβεται και να το οριοθετεί σε πιθανή απειλή παρενόχλησης. Πιο απλά ακόμα, θα αντιληφθεί πως το σώμα αυτό είναι δικό του, του ανήκει και πως κανένας δεν έχει το δικαίωμα να το αγγίξει, πόσο μάλλον να το πειράξει αν το ίδιο δεν θέλει.

Πώς θα γίνει αυτό;

Μαθαίνοντας να λέει ΟΧΙ σε συμπεριφορές, προτάσεις αλλά και πράξεις που του προκαλούν δυσφορία. Σκεφτείτε την γνωστή σε όλους μας αθλήτρια να έλεγε όχι και να έτρεχε να φύγει… Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν το παιδί να αποφύγει συμπεριφορές που δεν θέλει και που δεν τις θεωρεί αποδεκτές. Και για να συμβεί αυτό χρειάζεται να είναι από τη μία ενήμερο, ώστε να μην φοβηθεί και να τρέξει να ενημερώσει το κατάλληλο άτομο που θα είναι κοντά του. Και για να γίνει αυτό, χρειάζεται να νιώθει πως υπάρχουν άτομα εμπιστοσύνης του, ακόμη και όταν δεν είναι οι γονείς κοντά του. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να είναι εκεί για να το ακούσουν χωρίς να το κατηγορήσουν, να το κοροϊδέψουν ή και να το ενοχοποιήσουν ακόμα. Τέλος, χρειάζεται να μπορεί να εκφράσει τον εσωτερικό του κόσμο και τις σκέψεις και τα συναισθήματά του.

Ας μην ξεχνάμε πως σεξουαλική αγωγή δεν σημαίνει πως θα μάθει το παιδί να κάνει σεξ αλλά θα μάθει το σώμα του και τρόπους για να προστατευτεί από πιθανούς κινδύνους.

Πώς μπορώ να ενισχύσω το παιδί μου να μου ανοίγεται;

Δεν φτάνει μόνο η σεξουαλική αγωγή, χρειάζεται το παιδί πέρα από το να αυτό-προστατευτεί να μπορεί και να εκφράσει πιθανή παρενόχληση χωρίς φόβο. Και για να γίνει αυτό, θα πρέπει να έχετε φροντίσει από την πολύ μικρή του ηλικία να το ενισχύσετε στην ψυχοσυναισθηματική του έκφραση.

• Μίλησε και για τα δικά σου συναισθήματα για να μάθει να το κάνει και το ίδιο, μέσα από την παρατήρηση και την μίμηση της μικρής ηλικίας.
• Κάνε του συχνά την ερώτηση: «πως νιώθεις;» και άκουσε τι θα σου πει χωρίς να νιώσει πως το υποτιμάς, όσο και αν σου φαίνεται «τραβηγμένο» ή ασήμαντο για εσένα αυτό που θα σου πει.
• Άκουσε τις ερωτήσεις του με προσοχή
• Απάντησε με ειλικρίνεια και χωρίς ασάφειες σε αυτό ακριβώς που σε ρωτάει
• Μίλησε στο παιδί σου με τρόπο απλό και κατανοητό για την ηλικία του
• Αν δεν γνωρίζεις την απάντηση, πες του το και καθίστε μαζί να την μάθετε
• Μετέδωσε σωστή γνώση και όχι λανθασμένη ή παραπληροφόρηση
• Ενημερώσου με τη βοήθεια ειδικών και μέσα από ειδικά βιβλία που υπάρχουν
• Ενημέρωσέ το για τους πιθανούς κινδύνους χωρίς να το τρομοκρατήσεις και να του μεταδώσεις το δικό σου άγχος και φόβο
• Μάθε του τον κανόνα του εσώρουχου
• Μάθε το να λέει ΌΧΙ, τη μικρή αυτή λεξούλα με την τόσο μεγάλη δύναμη!
• Πες του σε ποια άτομα μπορεί να απευθυνθεί αν το πλησιάσει ένας παιδόφιλος

Τέλος, ας μην πιέζουμε το παιδί να αγκαλιάσει κάποιον όταν δεν θέλει, όποιος και να είναι αυτός! Βέβαια τώρα λόγω κορωνοϊού, το αποφεύγουμε, όταν τελειώσει όμως η πανδημία; Και ο λόγος είναι πως με την πίεση αυτή, μαθαίνει το παιδί να διαθέτει το σώμα του για να ευχαριστήσει τους άλλους αλλά και πως ο καθένας μπορεί να το αγγίζει.

Σκεφτείτε λοιπόν τι θα γίνει αν αυτός ο άλλος είναι ο …προπονητής του, ένας δάσκαλος ή καθηγητής, ένας οικογενειακός φίλος που μπορεί να είναι παιδόφιλος…

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας