ΔΕΠ-Υ και μαθησιακές δυσκολίες: Τρόποι για να προσαρμοστεί το παιδί στο σχολείο

Η πρώτη μέρα μιας νέας σχολικής χρονιάς συμβολίζει μια νέα αρχή. Καινούργια σχολικά είδη, καινούργια τάξη, δάσκαλοι, ελπίδες, προσδοκίες… Όλα αυτά τα καινούργια πράγματα είναι πιθανό να δημιουργήσουν σύγχυση και πρόβλημα στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ και μαθησιακές δυσκολίες.

1. Εκπαίδευση: Για να μην αναρωτιέται το μικρό σας γιατί διαφέρει από τα άλλα παιδιά που ενδεχομένως θα δει για παράδειγμα ότι χρειάζονται λιγότερο χρόνο για να ολοκληρώσουν κάτι, χρειάζεται προφανώς να το εκπαιδεύσετε ως προς τη μαθησιακή του διαφορά. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το επηρεάζει, θα το διευκολύνει σε ικανοποιητικό βαθμό. Για παράδειγμα, γνωρίζετε ότι η ΔΕΠΥ του παιδιού σας φέρνει δυσκολία στην οργάνωση; Προσπαθήστε λοιπόν να βρείτε και να εξασκηθείτε σε στρατηγικές που θα το βοηθήσουν αρκετά, έτσι ώστε να αποκτήσει τις κατάλληλες δεξιότητες πριν καν ξεκινήσει το σχολείο.
2. Πρόγραμμα: Ο προγραμματισμός μπορεί να βοηθήσει. Συμφωνήστε για το τι θα κάνει το παιδί σας εάν για παράδειγμα χάσει μια εργασία ή αποτύχει σε ένα τεστ, όπως να μιλήσει στον δάσκαλο για παράταση της προθεσμίας υποβολής της, επανάληψης του τεστ ή έξτρα εργασία.
3. Αποφυγή κριτικής: Θυμηθείτε, εάν κάτι πάει στραβά, το μικρό σας μπορεί να απογοητευτεί, να είναι λυπημένο ή ανήσυχο μήπως σας απογοητεύσει. Να είστε ευγενικοί και να το επαινείτε όταν σας μιλάει για τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει στο σχολείο, διαφορετικά θα αρχίσει να κλείνεται στον εαυτό του και να αποφεύγει να σας μιλήσει.
4. Χαλάρωση και ευχαρίστηση: Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας έχει χρόνο να χαλαρώσει και να κάνει πράγματα που του αρέσουν. Μια μικρή επιτυχία βοηθάει πολύ στο χτίσιμο και στην προστασία της εμπιστοσύνης.
5. Αναγνώριση της συναισθηματικής του κατάστασης: Αποφύγετε να του κάνετε ερωτήσεις που αντιλαμβάνεστε ότι το ενοχλούν. Εάν το παιδί σας φαίνεται αναστατωμένο, λάβετε σοβαρά υπόψη τα συναισθήματά του: «Ξέρω ότι δεν είναι εύκολο να μιλήσεις για αυτό - πώς μπορώ να σε βοηθήσω;»
6. Αποφύγετε τις αιφνιδιαστικές συζητήσεις στο σχολείο: Δεν είναι τόπος και ίσως δεν είναι και η κατάλληλη στιγμή για να του μιλήσετε για «πιο σοβαρά θέματα», εκτός και αν σας ανοίξει το ίδιο τη συζήτηση. Αντίθετα, ορίστε μια τακτική ώρα για να μιλήσετε και καθιερώστε την. Όταν τα παιδιά ξέρουν τι να περιμένουν, οι συνομιλίες σας θα είναι πιο ήρεμες και λιγότερο αγχωτικές. Επίσης, θα μπορείτε να απολαύσετε τον οικογενειακό χρόνο ακόμα και όταν τα πράγματα δεν πάνε και τόσο …καλά στην τάξη.
7. Δώστε τους τον έλεγχο όταν είναι δυνατόν: Με αυτό τον τρόπο αυξάνετε την ανάληψη πρωτοβουλίας αλλά και ευθύνης από το παιδί σας. Για παράδειγμα, να ετοιμάσει την τσάντα του το προηγούμενο βράδυ ή να ζητήσει βοήθεια ή διευκρινίσεις από τον δάσκαλο σε ένα μάθημα. Δίνοντας στα παιδιά τον έλεγχο, σε λογικά πλαίσια βέβαια και ανάλογα με την ηλικία τους, στέλνετε το μήνυμα ότι έχετε εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους.
8. Διαχείριση της αποφυγής: Όταν και αν τα πράγματα δεν πάνε καλά, πολλά παιδιά επαναπαύονται στη στρατηγική του «Αν το αγνοήσω ίσως…». Φυσικά, η αποφυγή των σχολικών εργασιών ή ενός κακού βαθμού μπορεί να δώσει ανακούφιση, η οποία όμως είναι πρόσκαιρη και αν εφαρμοστεί ως κύριος τρόπος αντιμετώπισης πιθανά θα έχει και καταστροφικά αποτελέσματα. Σκεφτείτε ένα παιδί που δεν κάνε τις εργασίες του ή παίρνει κακό βαθμό στα μαθήματα συνέχεια. Βοηθήστε το να αντιμετωπίσει τους φόβους του με υγιή τρόπο, οργανώνοντας τακτικούς ελέγχους και κάνοντας θετικά σχόλια: «Χαίρομαι πολύ που μου είπες ότι… Ξέρω ότι ανησυχούσες για …, θέλεις να σε βοηθήσω;»
9. Βοηθήστε το να μάθει να διαχειρίζεται τα λάθη με υγιή τρόπο. Αν κάτι δεν πάει καλά, ρωτήστε το πως νιώθει και επιβραβεύστε το που σας μίλησε για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Στη συνέχεια εστιάστε στο πώς τι θα πρέπει να κάνει για να αποφύγει παρόμοια προβλήματα στο μέλλον.
10. Εξωσχολικές δραστηριότητες: Όταν συμμετέχουν σε εξωσχολικές δραστηριότητες ενθαρρύνετέ το να βρει ποιες του αρέσουν και βέβαια θα κάνει και καλά. Μια μικρή επιτυχία μπορεί να βοηθήσει πολύ στην εμπιστοσύνη στον εαυτό του.
11. Προγραμματίστε συγκεκριμένα γεγονότα που μπορεί να περιμένει το παιδί σας, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με το σχολείο: Παράδειγμα, να κοιμηθεί στο σπίτι ενός φίλου, ένα ταξίδι, ένα καινούργιο παιχνίδι και να περάσει μια μέρα παίζοντας. Το να έχετε κάτι καλό που θα περιμένει, θα το μάθει από τη μία να είναι πιο υπομονετικό αλλά και να το εκτιμά.
12. Αξιολογήστε ρεαλιστικά πού βρίσκεται το παιδί σας και προχωρήστε με τέτοιο τρόπο που θα έχει περισσότερο νόημα για την οικογένειά σας.

Μαρίνα Μόσχα
ΜΑ Κλινικής Ψυχολογίας – Ψυχοθεραπεύτρια

Η Μεγάλη Μέρα: Δείτε περισσότερα άρθρα στο back to school αφιέρωμα του Mothersblog.gr και... καλή αρχή!