Αντιμετωπίζοντας την ανδρική υπογονιμότητα: Πώς να στηρίξετε τον σύντροφό σας
Ανδρική υπογονιμότητα και στρες - Τι πρέπει να γνωρίζετε
Γενετικές και παθολογικές αιτίες, ανθυγιεινές συνήθειες αλλά και ψυχολογικοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την ανδρική υπογονιμότητα, η αντιμετώπιση της οποίας πλέον έχει καταστεί δυνατή, ακόμα και στις πιο περίπλοκες καταστάσεις.
Η υπογονιμότητα επηρεάζει περίπου το 10-15% των ζευγαριών αναπαραγωγικής ηλικίας παγκοσμίως και ο ανδρικός παράγοντας εμπλέκεται στο ίδιο ποσοστό με τον γυναικείο.
Τα τελευταία χρόνια, με την εξέλιξη της επιστήμης, τα προβλήματα της ανδρικής υπογονιμότητας αντιμετωπίζονται σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, ακόμα και σε παντελή απουσία σπέρματος.
«Παρ' όλα αυτά, ο ψυχολογικός αντίκτυπος στον άνδρα που είναι υπογόνιμος, είναι σημαντικός και πολλές φορές "κρυφός" επειδή οι άνδρες συνήθως δεν εξωτερικεύουν την εσωτερική πίεση που υφίστανται, σε σύγκριση με τις γυναίκες», τονίζει ο μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, MD, MSc, ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή και Διευθύνων Σύμβουλος του Δ. Σ. της Institute of Life.
Η υπογονιμότητα στους άνδρες μπορεί να υφίσταται λόγω χαμηλού αριθμού σπερματοζωαρίων, μειωμένης κινητικότητας του σπέρματος ή παραμορφώσεων στο σχήμα του σπέρματος, καθιστώντας δύσκολη τη γονιμοποίηση του ωαρίου.
Επίσης, γενετικές παθήσεις, όπως η κρυψορχία, νοσήματα όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την αναπαραγωγική ικανότητα του άνδρα.
Η πιο συχνή παθολογική κατάσταση που ευθύνεται για την ανδρική υπογονιμότητα είναι η κιρσοκήλη, ενώ βαρύνουσας σημασίας είναι και τα προβλήματα στυτικής δυσλειτουργίας ή παλαιότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Ο τρόπος ζωής επιπλέον, έχει μερίδιο στην ανδρική υπογονιμότητα. Κάπνισμα, λήψη σκευασμάτων τεστοστερόνης, τραυματισμοί στην περιοχή του αναπαραγωγικού συστήματος, ακτινοβολία και ενδυματολογικές επιλογές με στενά εσώρουχα και παντελόνια, επιβαρύνουν την ποιότητα του σπέρματος.
Η αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας εξαρτάται από την αιτία του προβλήματος. Ακόμα και απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής με περιορισμό του καπνίσματος ή του αλκοόλ, έχουν θετική επίδραση στο σπέρμα και την ποιότητά του, ενώ καινοτόμες θεραπείες με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, μπορεί να καταστήσουν γόνιμο έναν άνδρα.
Αφού προηγηθεί διαγνωστικός έλεγχος του ζευγαριού, οι επιλογές περιλαμβάνουν την ενίσχυση της φυσικής σύλληψης ή κάποια από τις μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με ενδομήτρια σπερματέγχυση ή ενδοκυτταροπλασματική ένεση σπερματοζωαρίων (ICSI) ή ακόμα και χειρουργική ανάκτηση σπέρματος.
Η περίπλοκη σχέση στρες και υπογονιμότητας
«Ένας αστάθμητος παράγοντας όμως, είναι ο ψυχολογικός καθώς η σχέση υπογονιμότητας και στρες είναι περίπλοκη», επισημαίνει ο κ. Ι. Βασιλόπουλος. «Τα υπογόνιμα ζευγάρια έχουν, όπως είναι αναμενόμενο περισσότερο άγχος και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν ψυχολογικές διαταραχές σε σύγκριση με τα γόνιμα ζευγάρια. Από την άλλη πλευρά, υψηλά επίπεδα ψυχολογικής επιβάρυνσης φαίνεται ότι αυξάνουν τη στειρότητα.
Αν και η υπογονιμότητα δεν είναι απειλητική για τη ζωή, είναι μια αγχωτική εμπειρία για τα ζευγάρια που τη βιώνουν ως ασθένεια. Οι τυπικές αντιδράσεις περιλαμβάνουν σοκ, θλίψη, κατάθλιψη, θυμό, απογοήτευση, απώλεια αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης».
Μελέτες για τη σχέση μεταξύ της ανδρικής υπογονιμότητας και του στρες έχουν αναφέρει αντικρουόμενα αποτελέσματα. Σε άλλες αποδεικνύεται η επίδραση του στρες στο σπέρμα (σε περιόδους εξετάσεων, αυξημένων επαγγελματικών υποχρεώσεων ή κατά τη διάρκεια πένθους), ενώ σε άλλες δεν αποδείχθηκε αυτή η σχέση.
Επιπλέον, η ίδια η θεραπεία για την υπογονιμότητα μπορεί να αυξάνει το άγχος στους άνδρες.
Η υπογονιμότητα διαταράσσει τη σχέση του ζευγαριού που επιδιώκει να δημιουργήσει οικογένεια, ειδικά αν ο άνδρας απομονώνεται και δεν μιλά για το πρόβλημα.
Τι μπορεί, λοιπόν να κάνει μία γυναίκα για να στηρίξει τον σύντροφό της:
Όταν ο σύντροφός σας παλεύει με τη θλίψη που συνδέεται με τη στειρότητα, είναι σημαντικό να τον υποστηρίξετε και να τον βοηθήσετε να ξεπεράσει τη δύσκολη περίοδο.
Επικοινωνήστε μεταξύ σας
Ρωτήστε τον σύντροφό σας για το πώς νιώθει, ώστε να μην αισθάνεται μόνος. Μην τον αφήνετε να απομονώνεται, προσπαθώντας να καταλάβετε τι τον ενοχλεί και τον απασχολεί περισσότερο σε αυτή την κατάσταση.
Αποφύγετε τη συζήτηση για τη στειρότητα
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν είναι μόνο ο άνδρας που υποφέρει αλλά και η γυναίκα. Οι άνδρες προτιμούν συνήθως να κρατούν για τον εαυτό τους τις άβολες καταστάσεις, ενώ οι γυναίκες προτιμούν μέσα από τη συζήτηση να ξεπεράσουν τον πόνο και τη στενοχώρια. Προσπαθήστε να αποφύγετε να το μοιραστείτε με την οικογένεια και τους φίλους σας, καθώς αυτό μπορεί να ενοχλήσει τον σύντροφό σας.
Δώστε λίγο χρόνο
Δώστε λίγο χρόνο στον σύντροφό σας να συνειδητοποιήσει την κατάσταση, μην δείχνετε απελπισμένη και μην του λέτε συνέχεια να πάει στο γιατρό. Προσπαθήστε να μην τον πιέσετε για καμία διαδικασία, μέχρι να είναι έτοιμος ο ίδιος.
Μην είστε σκληρή μαζί του
Είναι πιθανό να εκφράζει το άγχος του με τη μορφή θυμού. Προσπαθήστε να μην μαλώσετε εκείνη τη στιγμή και συζητήστε κάποια στιγμή που θα είστε πιο ήρεμοι και οι δύο.
«Ο δρόμος για την απόκτηση παιδιού, δεν είναι πάντα εύκολος. Εμπόδια και απρόβλεπτες καταστάσεις καθυστερούν την επίτευξη του στόχου ενός υπογόνιμου ζευγαριού, αλλά τις περισσότερες φορές η αλληλοκατανόηση και η αλληλοϋποστήριξη σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που προσφέρει σήμερα η επιστήμη, έχουν το αποτέλεσμα που θέλουν οι υποψήφιοι γονείς», καταλήγει ο κ. Ι. Βασιλόπουλος.
Ιωάννης Βασιλόπουλος
mmal@drvasilopoulos.com
www.drvasilopoulos.com
www.fertilitypreservation.gr
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ο Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος είναι μαιευτήρας-χειρουργός-γυναικολόγος που ειδικεύεται στην γυναικολογική ενδοκρινολογία και υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα στη χειρουργική του ενδομητρίου στο Πανεπιστήμιο Rene Descartes στο Παρίσι.
Από τον Σεπτέμβριο του 2015 υπήρξε συνιδρυτής και εξακολουθεί να τελεί ως Διευθύνων Σύμβουλος της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής INSTITUTE OF LIFE – IASO .
Ολοκλήρωσε το Γυμνάσιο Λυκείου Λεοντίου και έλαβε ιατρικό πτυχίο από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1998.
Μετά την υποχρεωτική πρακτική του γιατρού, εργάστηκε για ένα έτος ως ειδικός γιατρός στο 1ο Πανεπιστημιακό Χειρουργικό Κλινική του νοσοκομείου «Ιπποκράτειο» της Αθήνας.
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας στο Ελληνικό Ναυτικό ως πρώτος ιατρός, πήγε στην Ελβετία, όπου εκπαιδεύτηκε τα έτη 2003-2008, στην ειδικότητα της μαιευτικής και γυναικολογίας. ως μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος που θέσπισε η Ελβετική Εταιρεία Γυναικολογίας και Μαιευτικής.
Ο γιατρός εργάστηκε στις μαιευτικές και γυναικολογικές κλινικές των Νοσοκομείων Πανεπιστημίου της Lausanne (CHUV, Καθ. Pierre De Grandi), στη Γενεύη (HUG, Καθ. JB Dubuisson) και στα νοσοκομεία Nord Vaudois. (EHNV, Dr.med JF Bauen). Κατά τη διάρκεια της πολυετούς παραμονής του στην Ελβετία, κέρδισε τον τίτλο του Clinic Leader και συμμετείχε ενεργά στην κλινική εκπαίδευση μαθητών και ιατρών.
Μετά την ειδικότητά του στην μαιευτική και γυναικολογία, συνέχισε την εξειδίκευσή του στη Γαλλία, όπου εκπαιδεύτηκε στην γυναικολογική ενδοκρινολογία και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Cochin-St Vincent de Paul στο Παρίσι όπου εργάστηκε μέχρι το 2009 κρατώντας τη θέση του προσκολλημένου ιατρού.
Η γυναικολογική ενδοκρινολογία και η μονάδα IVF στο Cochin-St. Ο Vincent de Paul είναι μία από τις μεγαλύτερες μονάδες IVF στην Ευρώπη και παραδίδεται στο εργαστήριο κλινικής έρευνας και ανθρώπινης αναπαραγωγής.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, συνεργάστηκε στενά με τους παγκοσμίως γνωστούς καθηγητές Dominique de Ziegler και Charles Chapron, κερδίζοντας σταθερή εμπειρία στη διερεύνηση και τη θεραπεία περιπτώσεων υπογόνιμων ζευγαριών.
Συγκεκριμένα, έχει ασχοληθεί με ενδομητρίωση, πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Έχει επίσης συμμετάσχει ενεργά στη δημιουργία πρωτοκόλλων παρέμβασης για στείρους ασθενείς με ογκολογικό ιστορικό (Ογκο-γονιμότητα).
Ο γιατρός Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος παρουσιάζει ένα σημαντικό επιστημονικό έργο, το οποίο ιδρύθηκε με τη συγγραφή πολλών ιατρικών έργων που δημοσιεύονται κυρίως σε περιοδικά παγκοσμίου εμβέλειας .
Είναι μέλος πολλών ελληνικών και διεθνών επιστημονικών εταιρειών, όπως η Ελβετική Εταιρεία Γυναικολογίας και Μαιευτικής και η Παρίσι, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, η Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής κλπ.
Τον Απρίλιο του 2009 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα ως επιστημονικός συνεργάτης της αίθουσας μητρότητας του ΙΑΣΩ και το 2015 ίδρυσε μαζί με διακεκριμένους αναπαραγωγικούς ιατρούς την μονάδα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής Institute Of Life – IASO.
Ταυτόχρονα, συνεχίζει να είναι συνεργάτης στο Cochin-St. Vincent de Paul στο Παρίσι, όπου δίνει τακτικά διαλέξεις στο πλαίσιο του μαθήματος του πανεπιστημίου στο Παρίσι Πανεπιστήμιο «Γυναικολογική Ενδοκρινολογία και Αναπαραγωγή».
Είναι παντρεμένος με την παιδιατρικό επεμβατικό ακτινολόγο Χρυσάνθη Χλαπουτάκη και έχουν αποκτήσει μια κόρη.