Η αδενομύωση είναι μία αρκετά συνήθης πάθηση της μήτρας, η οποία χαρακτηρίζεται από τον εντοπισμό «νησίδων» ενδομητρικού ιστού εντός του πάχους του μυομητρίου. Η αδενομύωση περιγράφηκε για πρώτη φορά ήδη στις αρχές του 19ου αιώνα, αλλά η συχνότητα εμφάνισής της στο γενικό πληθυσμό είναι μάλλον υποτιμημένη, κυρίως διότι η διάγνωσή της είναι ακόμα και σήμερα εξαιρετικά δυσχερής.
Η παθολογία αυτή χαρακτηρίζεται από μεγάλη απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια της περιόδου, από επώδυνη έμμηνο ρύση και ενίοτε από πόνο στη σεξουαλική επαφή.
Τι ορίζουμε ως υπογονιμότητα;
Η πιθανότητα ενός ζευγαριού να συλλάβει μέσα σε έναν εμμηνορρυσιακό κύκλο υπολογίζεται μεταξύ του 20% και του 25%. Με βάση αυτόν τον υπολογισμό το 90% των ζευγαριών θα πρέπει να επιτύχουν σύλληψη μετά από 12 μήνες επαφών χωρίς προφύλαξη.
Ως υπογονιμότητα ορίζουμε την αποτυχία ενός ζεύγους να συλλάβει μετά από ένα χρόνο επαφών χωρίς καμία προφύλαξη.
Εντούτοις, ιατρική συμβουλή για αντιμετώπιση της υπογονιμότητας ενδείκνυται, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, να ζητηθεί ακόμα και μετά από προσπάθειες για σύλληψη διάρκειας έξι ή και λιγότερων μηνών.
Θα πρέπει να τονισθεί, πως την υπογονιμότητα την αντιμετωπίζουμε ως πρόβλημα ζεύγους και όχι ως πρόβλημα ατόμου.
Η παρουσία αδενομύωσης πάντως έχει συνδεθεί με την εκδήλωση υπογονιμότητας στη γυναίκα.
Μέσω ποιων μηχανισμών η αδενομύωση ενδέχεται να προκαλεί υπογονιμότητα;
Όπως περιγράφουν και οι συντάκτες μελέτης του 2023, οι ακριβείς μηχανισμοί, μέσω των οποίων η αδενομύωση εμπλέκεται στην εκδήλωση υπογονιμότητας δεν έχουν – προς ώρας τουλάχιστον – διασαφηνισθεί. Οι σχετικοί μηχανισμοί, που προτείνονται στην εν λόγω μελέτη περιλαμβάνουν:
- τη διαταραχή της της λειτουργίας του μυομητρίου (του μυϊκού τοιχώματος της μήτρας δηλαδή), που θα μπορούσε να οδηγήσει σε «υπερδραστηριότητά» του και στην εκδήλωση παθολογικών συσπάσεων της μήτρας, που ενδεχομένως να παρεμποδίζουν τόσο την διαδρομή των σπερματοζωαρίων, όσο και την εμφύτευση του εμβρύου
- τη διαταραχή της ανατομίας αυτής καθαυτής της ενδομητρικής κοιλότητας
- την εκδήλωση φλεγμονής στο ενδομήτριο
- την ανεπαρκή παρουσία στο ενδομήτριο μορίων, τα οποία είναι απαραίτητα για τη διεκπεραίωση της διαδικασίας της εμφύτευσης
Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την υπογονιμότητα, που οφείλεται στην αδενομύωση;
Στην ανωτέρω αναφερθείσα μελέτη του 2023, στα πλαίσια της οποίας έγινε μία λεπτομερής ανασκόπηση της σχετικής επιστημονικής βιβλιογραφίας, γίνεται διαχωρισμός των μεθόδων θεραπείας της ενδομητρίωσης σε χειρουργικές και φαρμακευτικές.
Η χειρουργική μέθοδος αντιμετώπισης της αδενομύωσης ενδείκνυται στις περιπτώσεις, στις οποίες η σχετική με την κλινική αυτή οντότητα συμπτωματολογία είναι εξαιρετικά έντονη με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά η ποιότητα ζωής της γυναίκας. Η χειρουργική μέθοδος, που κατά κανόνα συστήνεται είναι η υστερεκτομή. Φυσικά μετά από τέτοιου είδους θεραπεία αναστέλλεται και η γονιμότητα της γυναίκας.
Διάφορες φαρμακευτικές μέθοδοι αντιμετώπισης της αδενομύωσης έχουν κατά καιρούς προταθεί, χάρη στις οποίες αμβλύνεται σημαντικά η ένταση της σχετικής συμπτωματολογίας. Δυστυχώς όμως, όσο στη γυναίκα χορηγείται τέτοιου είδους θεραπεία, η δυνατότητά της να συλλάβει παρεμποδίζεται.
Η μόνη φαρμακευτική θεραπεία, που φαίνεται πως έχει κάποια ευεργετικά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τις υπογόνιμες γυναίκες με αδενομύωση, περιλαμβάνει ενέσιμα ορμονικά σκευάσματα, η χορήγηση των οποίων οδηγεί σε αναστολή των κέντρων του εγκεφάλου, που εμπλέκονται στον έλεγχο της περιόδου. Φαίνεται, ότι η χορήγηση τέτοιου είδους ουσιών για 2 με 4 μήνες πριν την εμβρυομεταφορά σε γυναίκες, που έχουν μπει στη διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης, συνδέεται με αύξηση των πιθανοτήτων εμφύτευσης και εξέλιξης της κύησης.
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Pados G, Gordts S, Sorrentino F, Nisolle M, Nappi L, Daniilidis A. Adenomyosis and Infertility: A Literature Review. Medicina (Kaunas). 2023 Aug 26;59(9):1551. doi: 10.3390/medicina59091551. PMID: 37763670; PMCID: PMC10534714.
