Οστεοπόρωση: Πώς να προστατέψετε την σπονδυλική σας στήλη από παραμορφώσεις

Η πιο συνήθης παραμόρφωση είναι η κύφωση. Συμβαίνει όταν κάποια από τα οστά της σπονδυλικής στήλης (οι σπόνδυλοι) υποστούν κάταγμα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα της κάμψη της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός. Τα σπονδυλικά αυτά κατάγματα ονομάζονται και κατάγματα καθίζησης. Πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και άλλες καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε κύφωση.

Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρία Μελέτης Μεταβολής των Οστών, πλέον υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε τα σπονδυλικά κατάγματα και τις παραμορφώσεις που αυτά προκαλούν, όπως η κύφωση.

Κατάγματα στη σπονδυλική στήλη

Τα κατάγματα ενός η περισσοτέρων σπονδύλων μπορεί να προκαλέσουν οξύ πόνο που δεν υποχωρεί για εβδομάδες. Μπορεί όμως ο πόνος να είναι ανεπαίσθητος και να παρερμηνευτεί ως πχ. ένας μυϊκός σπασμός που υποχωρεί μετά από λίγο. Έτσι, πολλοί άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται ότι έχουν υποστεί κάταγμα. Το κάταγμα γίνεται αντιληπτό όταν αρχίζει να γίνεται εμφανής η κύφωση και χαθούν μερικά εκατοστά ύψους! Μπορεί ακόμη να προέχει και η κοιλιακή χώρα και τα ρούχα σας να μην σας ταιριάζουν πια!

Σε ορισμένους ανθρώπους η κύφωση που δημιουργείται από τα σπονδυλικά κατάγματα προκαλεί έντονο και συνεχές άλγος, που δεν υφίεται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό συμβαίνει επειδή η υπερβολικά κυρτωμένη σπονδυλική στήλη διατείνει και ταλαιπωρεί τους τένοντες, μυς και συνδέσμους που προσφύονται πάνω της. Μερικές φορές μάλιστα προκαλείται και πίεση εξερχόμενων από τον σπονδυλικό σωλήνα νευρικών ριζών που επιδεινώνει ακόμα περισσότερο το άλγος.

Η σοβαρή κύφωση μπορεί ακόμα να μειώσει τον χώρο για τα εσωτερικά όργανα της κοιλιάς και του θώρακα. Η κοιλιά μπορεί να προεξέχει και το στομάχι να πιέζεται προς τα έξω από τον θωρακικό κλωβό. Οι παραμορφώσεις αυτές αφενός μπορεί προκαλέσουν δυσκολία στην αναπνοή των πασχόντων, αφετέρου να δημιουργήσουν προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα με πιο έκδηλα τη δυσπεψία και τη κοιλιακή δυσφορία, λόγω της οποίας οι άνθρωποι αποφεύγουν το φαγητό οδηγούνται σε υποθρεψία.

Προστατέψτε την σπονδυλική σας στήλη

Αν παρουσιάζετε ραχιαλγία πρέπει να επισκεφτείτε τον προσωπικό σας ιατρό ή κάποιον ειδικό στην οστεοπόρωση. Οι περισσότεροι ιατροί θα ζητήσουν μια ακτινογραφία θωρακικής μοίρας σε θέση προφίλ για να ελέγξουν την σπονδυλική στήλη για πιθανό κάταγμα και αν έχετε παράγοντες κινδύνου, θα ζητήσουν και τη διενέργεια μέτρησης οστικής πυκνότητας με τη μέθοδο DXA, προκειμένου να διαγνώσουν χαμηλή οστική πυκνότητα και να προβούν σε απαραίτητα μέτρα-συμβουλές.

Τα άτομα με οστεοπόρωση θα πρέπει να μετρούν κάθε χρόνο το ύψος τους και να το καταγράφουν στον ιατρικό φάκελό τους. Το καλύτερο είναι η μέτρηση αυτή να γίνεται στο ίδιο ιατρείο κάθε φορά για να υπάρχουν καλύτερα συγκρίσιμα αποτελέσματα. Αξιολογήσιμη θεωρείται η ετήσια απώλεια ύψους περίπου 1,3 εκατοστών και θα πρέπει ο ιατρός σας να εκτιμήσει την κλινική σας κατάσταση εκ νέου.

Είναι πολύ σημαντικό να προστατεύετε την σπονδυλική σας στήλη στις καθημερινές ασχολίες και δραστηριότητές σας. Ασκήσεις που δημιουργούν δυνάμεις τάσης πάνω στις δομές της σπονδυλικής στήλης μπορεί να προκαλέσουν κάταγμα. .

Για παράδειγμα, άτομα με οστεοπόρωση δεν θα πρέπει :

• Να σκύβουν μπροστά υπερβολικά στο επίπεδο της μέσης (οσφύος)
• Να κάνουν υπερβολικές κινήσεις στροφής και έκτασης/κάμψης της σπονδυλικής στήλης
• Να κουβαλούν πολύ βαριά αντικείμεναcarry packages that are too heavy
• Να σκύβουν εμπρός όταν βήχουν ή φταρνίζονται
• Να προσπαθούν να φτάσουν αντικείμενα σε ψηλά σημεία εκτείνοντας τον κορμό τους
• Να εκτελούν ασκήσεις κοιλιακών, εκτάσεων και κάμψεων του κορμού

Για ορισμένα άτομα με προχωρημένη οστεοπόρωση, το απλό δυνατό αγκάλιασμα ενός φίλου ή το απότομο σήκωμα ενός παιδιού στον αέρα μπορεί να αποδειχθεί αιτία κατάγματος. Το ίδιο συμβαίνει με το βήχα και το φτάρνισμα. Προσπαθήστε να περιορίζετε την ένταση αυτών των δραστηριοτήτων αν ανήκετε σε κατηγορία ασθενών με υψηλό κίνδυνο για κάταγμα.

Επίσκεψη σε έναν φυσιοθεραπευτή

Οι πάσχοντες από οστεοπόρωση και όσοι βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο να την εκδηλώσουν ίσως χρειαστούν και έναν ειδικευμένο στην οστεοπόρωση φυσιοθεραπευτή που μπορεί να τους βοηθήσει να προστατέψουν την σπονδυλική τους στήλη.

Αν έχετε ήδη υποστεί κυφωτική παραμόρφωση ο φυσιοθεραπευτής μπορεί να σας υποδείξει τρόπους και ασκήσεις για να βελτιώσουν τη ραχιαλγία που τυχόν σας ταλαιπωρεί ή να πώς να δυναμώσετε και να χαλαρώνετε ενίοτε τους μυς της περιοχής.

Μπορεί ακόμα ένας φυσιοθεραπευτής να σας δείξει τρόπους κίνησης, στάσης και καθίσματος, που θα σας βοηθήσουν να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες ενός νέου ατυχούς συμβάντος.