Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μία χρόνια πάθηση, στην οποία η διατροφή παίζει σπουδαίο ρόλο. Ο διαβήτης τύπου 1 ή νεανικός διαβήτης, χαρακτηρίζεται από ολική έλλειψη ινσουλίνης, γι’ αυτό και είναι απαραίτητη η εξωγενής πρόσληψη της ινσουλίνης και εμφανίζεται όλο περισσότερο σε μικρότερες ηλικίες. Ο διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται λόγω αδυναμίας της δράσης της ινσουλίνης σε κυτταρικό επίπεδο. Η συχνότητα εμφάνισης και των δυο τύπων διαβήτη αυξάνεται συνεχώς.
Η διατροφική διαχείριση στα παιδιά και τους εφήβους με ΣΔ είναι κρίσιμης σημασίας (ειδικά για τον ΣΔΤ1)για τη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης ενώ παράλληλα εξασφαλίζει τη φυσιολογική ανάπτυξή τους.
Ο Πρώτος Πολυχώρος για τα παιδιά με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1 γίνεται πραγματικότητα από την ΠΕΑΝΔ!
Σύμφωνα με τις οδηγίες της «Διεθνούς Εταιρείας Παιδιατρικού και Εφηβικού Διαβήτη» (ISPAD), η ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη πρέπει να αποτελείται από:
- 45–50% υδατάνθρακες
- 30–35% λίπος (κορεσμένα λιπαρά <10%)
- 15–20% πρωτεΐνη
Οι διατροφικές συνήθειες που συστήνεται να ακολουθήσουν είναι στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής, βασισμένη στο μοντέλο της Μεσογειακής Διατροφής με έμφαση σε κάποια σημεία.
Φυσιολογικές τιμές σακχάρου στα παιδιά
- Πρέπει να εξασφαλίζεται η κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων για την επαρκή πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
- Προτείνεται η κατανάλωση τριών κυρίως γευμάτων και εξατομικευμένα η κατανάλωση σνακ ανάλογα τα επίπεδα γλυκαιμίας (προτείνεται να καταναλώνονται ενδιάμεσα γευματίδια (σνακ) σε όσους ακολουθούν ινσουλινοεκκριτική αγωγή ή ινσουλινοθεραπεία, και έχουν κίνδυνο υπογλυκαιμίας).
- Προτιμώνται υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη αλλά αυτό είναι κάτι, το οποίο δεν υπάρχει σαν σύσταση.
- Τα άτομα με ΣΔ θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην κατανάλωση τροφί-μων που είναι πλούσια σε διαιτητικές ίνες και ελάχιστα επεξεργασμένα, όπως είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα όσπρια.
- Τα άτομα με ΣΔ θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση αναψυκτικών και ροφημάτων με πρόσθετη ζάχαρη και φρουκτόζη (σιρόπι καλαμποκιού).
Πέντε βήματα για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2
- Τα τεχνητά ή φυσικά γλυκαντικά (που περιέχουν λίγες ή καθόλου θερμίδες)μπορεί να αποτελέσουν μια αποδεκτή υποκατάσταση των θερμιδογόνων γλυκαντικών (εκείνων που περιέχουν θερμίδες όπως η ζάχαρη, το μέλι, η φρουκτόζη) όταν καταναλώνονται με μέτρο.
- Ως πηγές πρωτεΐνης προτιμώνται φυτικές πηγές πρωτεϊνών (όσπρια, ξηροί καρποί) και χαμηλές σε λιπαρά ζωικές επιλογές (ψάρι, κοτόπουλο χωρίς πέτσα, κόκκινο κρέας χωρίς ορατό λίπος, γάλα, γιαούρτι).
- Όσον αφορά το λίπος, δίνεται έμφαση στην ποιότητα αυτού, επομένως στην αποφυγή trans λιπαρών και στην αντικατάσταση των κορεσμένων (κόκκινο κρέας, αλλαντικά,βούτυρο)από ακόρεστα. Συνιστάται η κατανάλωση δύο μερίδων ψαριών (κατά προτίμηση λιπαρών ψαριών, όπως είναι η σαρδέλα, η τσιπούρα, ο γαύρος, η ζαργάνα, το σαφρίδι, ο κολιός και η γόπα) κάθε εβδομάδα καθώς και σπόρων και ξηρών καρπών (πλούσια σε άλφα λιποϊκό οξύ - ALA). Στα άτομα με ΣΔ, το διαιτητικό πρότυπο της Μεσογειακής Δίαιτας που είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (ελαιόλαδο και ξηροί καρποί) μπορεί να βελτιώνει τον γλυκαιμικό έλεγχο.
- Εκτός από την ποιότητα της διατροφής, είναι πολύ σημαντική και η κατανομή των θρεπτικών συστατικών στα γεύματα. Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται να καταναλώνουν πρωινό, φτωχό σε απλούς υδατάνθρακες (ζάχαρη, μέλι, μαρμελάδα, χυμό, κ.ά.)για παράδειγμα είναι προτιμότερο να φάνε ψωμί ολικής αλέσεως με ταχίνι και μέλι ή με αβοκάντο και μέλι παρά λευκό ψωμί με μέλι μόνο, καθώς η απουσία πρωτεΐνης ή λιπαρών ή φυτικών ινών δημιουργεί πιο έντονες διακυμάνσεις στο σάκχαρο αίματος. Να καταναλώνουν το μεγαλύτερο μέρος των ημερήσιων υδατανθράκων γύρω στο μεσημεριανό γεύμα και λιγότερο στο δείπνο.
- Πρέπει να ενθαρρύνεται η καθημερινή κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε αντιοξειδωτικά (τοκοφερόλες, καροτενοειδή, βιταμίνη C, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες, φυτικό οξύ), ιχνοστοιχεία και βιταμίνες, όπως είναι τα λαχανικά, τα φρούτα και οι ξηροί καρποί.
Σακχαρώδης διαβήτης και παιδιά
- Δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα δεδομένα πως η συμπληρωματική χορήγηση βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων μπορεί να ωφελήσει τα άτομα με ΣΔ ή προδιαβήτη, που δεν έχουν διαγνωσμένες ελλείψεις και συνεπώς δεν συστήνεται η συστηματική χρήση τους. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται σε όσα άτομα παίρνουν μετφορμίνη. καθώς σχετίζεται με έλλειψη B
- Προσοχή: στα παιδιά με ΣΔΤ1 θα πρέπει να υπολογίζεται η ποσότητα των καταναλισκόμενων υδατανθράκων και να συνάδει με τη δόση της ινσουλίνης που λαμβάνεται σε κάθε γεύμα.
Γεωργία Ζιώγου
MSc διαιτολόγος - διατροφολόγος
Στοιχεία επικοινωνίας: Instagram / τηλ: 2155015948 - 6984510753
