Έρευνα: Τα βιντεοπαίχνιδια βοηθούν στη βελτίωση της δυσλεξίας

Ψυχολόγοι και νευροεπιστήμονες χρησιμοποιήσαν νέες τεχνικές για να εντοπίσουν την πηγή των γλωσσικών και αναγνωστικών προβλημάτων, όπως η δυσλεξία, στον εγκέφαλο και να δημιούργησαν νέες καινοτόμες θεραπείες προκειμένου να βελτιώσουν σημαντικά την εκμάθηση και την ανάγνωση των παιδιών.

Τα ευρήματα της έρευνας

Ορισμένα γράμματα ακούγονται σχεδόν το ίδιο όταν προφέρονται - όπως για παράδειγμα το «b» και το «p». Στην πραγματικότητα, οι ξεχωριστοί ήχοι που αντιπροσωπεύουν αυτά τα δύο γράμματα εμφανίζονται εξαιρετικά γρήγορα, σε μόλις δέκα εκατοστά του δευτερολέπτου.

Η ικανότητα διάκρισης μεταξύ αυτών των υπερταχέων ήχων και η κατάτμησή τους σε λέξεις είναι γνωστή ως φωνημική επίγνωση. Η φωνημική επίγνωση αποτελεί το θεμέλιο της γλώσσας, επηρεάζοντας όχι μόνο αυτό που ακούμε αλλά και την ανάγνωση, την ορθογραφία και την ομιλία.

Για τις περισσότερες από εμάς, αυτή η ικανότητα είναι αυτόματη, αλλά για το εκτιμώμενο 15-20% των Αμερικανών που δυσκολεύονται να μάθουν να διαβάζουν, οι δυσκολίες με τη φωνημική επίγνωση είναι η βασική αιτία.

Δυσλεξία: Ορισμός

Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία που βασίζεται στη γλώσσα και είναι συχνά αρκετά σοβαρή με αποτέλεσμα να δυσκολεύει τα παιδιά να επιτύχουν ακαδημαϊκά. Η θεραπεία των γλωσσικών και αναγνωστικών διαταραχών από λογοθεραπευτές και ειδικούς στην ανάγνωση είναι συχνά μια αργή, μακρά και δαπανηρή εμπειρία για τους επαγγελματίες, τους γονείς και τα παιδιά.

Άλλες έρευνες

Τώρα πια, οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τεχνολογίες όπως η λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (fMRI) για να κατανοήσουν καλύτερα τις βλάβες στον εγκέφαλο των δυσλεκτικών ατόμων.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Yale, για παράδειγμα, διαπίστωσαν ότι τα άτομα με δυσλεξία έχουν μη φυσιολογικές συνδέσεις μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου. Ως αποτέλεσμα, πρέπει να βασίζονται σε εναλλακτικά εγκεφαλικά κυκλώματα για την ανάγνωση και να χρησιμοποιούν επίπονες στρατηγικές «ηχογράφησης» για να διαβάσουν ή για να απομνημονεύσουν κάτι.

Άλλες έρευνες έχουν εντοπίσει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τη δυσλεξία. Μια από αυτές τις πρωτοπόρες ερευνητές είναι η ψυχολόγος και γνωσιακή νευροεπιστήμονας Paula Tallal, PhD, στο Πανεπιστήμιο Rutgers.

Χρησιμοποιώντας fMRI, διαπίστωσε ότι τα άτομα με δυσλεξία έχουν μειωμένη δραστηριότητα στην κρίσιμη για τη γλώσσα αριστερή κροταφοβρεγματική περιοχή του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της φωνολογικής επεξεργασίας.

Περαιτέρω μελέτες έδειξαν ότι σε αντίθεση με τα παιδιά που δεν έχουν διαταραχές, τα παιδιά με δυσλεξία δεν εμφάνιζαν ενεργοποίηση στον αριστερό προμετωπιαίο φλοιό όταν διέκριναν μεταξύ γρήγορων και αργών ακουστικών ερεθισμάτων.

Χρησιμοποιώντας τα ευρήματα από την απεικόνιση του εγκεφάλου, η δρ Tallal συνεργάστηκε με τον νευροεπιστήμονα Michael Merzenich, PhD, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο, για να αναπτύξουν ηλεκτρονικά βιντεοπαιχνίδια βασισμένα στη νευροπλαστικότητα, τα οποία μπορούν να«επανασυνδέσουν» τον εγκέφαλο των παιδιών με αυτή τη μορφή δυσλεξίας και να ενεργοποιήσουν τις περιοχές του εγκεφάλου που είναι κρίσιμες για τις δεξιότητες ανάγνωσης. Με εντατική διορθωτική εκπαίδευση, ο εγκέφαλός τους άρχισε να λειτουργεί περισσότερο όπως εκείνος των «φυσιολογικών» αναγνωστών .

Το εκπαιδευτικό βιντεοπαιχνίδι

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα βίντεο, που ονομάζεται Fast ForWord και παρέχει εντατική, ιδιαίτερα εξατομικευμένη εκπαίδευση όσον αφορά τη βελτίωση της προσοχής αλλά και των γνωστικών, γλωσσικών και αναγνωστικών δεξιοτήτων, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την ακαδημαϊκή επιτυχία.

Για παράδειγμα, σε ένα από τα παιχνίδια, ένα παιδί κερδίζει πόντους διακρίνοντας τους ήχους «ba» από το «pa». Όταν το παιδί κερδίζει, το παιχνίδι προσαρμόζει το επίπεδο , ώστε το παιδί να καλείται να παίξει σε ένα πιο προχωρημένο επίπεδο την επόμενη μέρα, ενώ όλα αυτά παρακολουθούνται μέσω του διαδικτύου από έναν επαγγελματία.

Μια πρωτοποριακή μελέτη του 2003 με τη χρήση μαγνητικών τομογραφιών από την Elise Temple, PhD, του Πανεπιστημίου Dartmouth, με την δρ Tallal και άλλους συναδέλφους, έδειξε αλλαγές στην εγκεφαλική λειτουργία σε παιδιά με δυσλεξία μετά τη χρήση του προγράμματος στον υπολογιστή.

Η μελέτη διαπίστωσε αυξημένη ενεργοποίηση σε πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της φωνολογικής επεξεργασίας, καθώς και σημαντική βελτίωση της γλώσσας και της ανάγνωσης .

Εν τω μεταξύ, άλλοι ερευνητές διερευνούν τη χρήση βιντεοπαιχνιδιών δράσης για τη θεραπεία της δυσλεξίας. Αν και οι ερευνητές πιστεύουν ότι η εξασθένιση της ακουστικής επεξεργασίας είναι ο πρωταρχικός παράγοντας που διέπει τη δυσλεξία, άλλα ελλείμματα, όπως προβλήματα στην προσοχή , μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, για παράδειγμα, ανακάλυψαν ότι τα άτομα με δυσλεξία παρουσίαζαν καθυστερημένες αντιδράσεις όταν μετατόπιζαν την προσοχή τους από τις εικόνες στους ήχους.

Δεδομένου αυτού, πρότειναν ότι τα βιντεοπαιχνίδια δράσης με γρήγορο ρυθμό -και όχι παιχνίδια ειδικά προσαρμοσμένα για την εκμάθηση γλωσσών- μπορεί να βοηθήσουν τα δυσλεκτικά παιδιά να βελτιώσουν τους χρόνους αντίδρασης. Αυτή η βελτίωση μεταφράζεται σε καλύτερες ικανότητες ανάγνωσης, διαπίστωσαν.

Η σημασία της έρευνας

Υπολογίζεται ότι το 13% έως 14% του πληθυσμού σχολικής ηλικίας πάσχει από δυσλεξία, σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Δυσλεξίας. Αν δεν αντιμετωπιστεί αυτή η διαταραχή μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην κοινωνική ευημερία.

Το Εθνικό Κέντρο για τις Μαθησιακές Δυσκολίες αναφέρει ότι τα άτομα με μαθησιακές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της δυσλεξίας, έχουν χαμηλότερα ποσοστά αποφοίτησης από το λύκειο, χαμηλότερα ποσοστά φοίτησης στο πανεπιστήμιο και υψηλότερα ποσοστά ανεργίας.

Οι νέες ψυχολογικές γνώσεις και οι μέθοδοι μάθησης που βασίζονται στην νευροεπιστήμη, σε συνδυασμό με τη νέα τεχνολογία , οδηγούν σε εφαρμογές που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των παιδιών με προβλήματα γλώσσας και ανάγνωσης. Επιπλέον, εξοικονομούνται χρήματα και πόροι όταν ένα παιδί είναι σε θέση να αποκτήσει επάρκεια στην αγγλική γλώσσα.

Πρακτική εφαρμογή

Περισσότεροι από μισό εκατομμύριο μαθητές έχουν χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα Fast ForWord σε χιλιάδες σχολεία στις ΗΠΑ, ενώ χιλιάδες επαγγελματίες του ιδιωτικού τομέα έχουν επίσης χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα στις κλινικές τους.

Τέλος, ψυχολόγοι και άλλοι ειδικοί συνεχίζουν να ενσωματώνουν τα νέα ευρήματα με στόχο να αναπτύξουν και άλλες καινοτόμες προσεγγίσεις για τη θεραπεία των μαθησιακών διαταραχών .

^{Πηγή: apa.org}