Εκλεκτική αλαλία: Για ποιους λόγους το παιδί αρνείται να μιλήσει;
Πότε ένα παιδί λέμε ότι έχει εκλεκτική αλαλία;
Σαν εκλεκτική αλαλία περιγράφεται η άρνηση τού παιδιού να μιλήσει έξω από το σπίτι, ενώ έχει φυσιολογική ή σχεδόν φυσιολογική χρησιμοποίηση του λόγου στο σπίτι.
Η συχνότητα της εκλεκτικής αλαλίας ανέρχεται σε 1/1000. Εκδηλώνεται σε ίση αναλογία σε αγόρια και κορίτσια και είναι ανεξάρτητη της κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης της οικογένειας.
Η ιδιοσυγκρασία του παιδιού και βιολογικές παράμετροι , σύμφωνα με την παιδίατρο Δρ.Μαριαλένα Κυριακάκου, φαίνεται να παίζουν κάποιο ρόλο στην αιτιολογία της εκλεκτικής αλαλίας. Κυρίως όμως οικογενειακές συνθήκες, όπως διαταραγμένη επικοινωνία μέσα στην οικογένεια, ψυχιατρικά άρρωστοι γονείς, απομονωμένη κοινωνικά οικογένεια ή υπερπροστατευτική μητέρα συνδέονται αιτιολογικά με την εκλεκτική αλαλία.
Οι γονείς πιέζουν επίμονα τα παιδιά τους να μιλήσουν, ενώ οι ίδιοι αποφεύγουν τις συγκρούσεις και καταφεύγουν στη σιωπή. Ψυχοδυναμικά, θεωρείται σύμπτωμα εχθρικής έκφρασης ή καταστρεπτικής ενόρμησης απέναντι σ' ένα γονέα που συνυπάρχει με την απαγόρευση έκφρασης του θυμού απέναντι σ' αυτό το γονέα. Μπορεί να αποτελεί επίσης ένα φοβικό σύμπτωμα, όπου η παρουσία του ξένου παίζει το ρόλο του φοβογόνου αντικειμένου.
Ρόλος οικογένειας
Ο ρόλος που παίζει η οικογένεια είναι πολύπλοκος. Όταν σε μια οικογένεια υπάρχουν προστριβές ανάμεσα στους γονείς, δημιουργούνται συμμαχίες μεταξύ του ενός γονιού και του παιδιού εναντίον του άλλου γονιού. Συνήθως πρόκειται για μητέρες με έντονο άγχος, ανασφάλεια και ίσως μελαγχολία.Αυτό οδηγεί την μητέρα στην απομόνωση και δεν έχει άλλη επιλογή από την υπερπροστασία του παιδιού της και την προσκόλληση της σ’ αυτό.
Από την άλλη πλευρά το παιδί αναγνωρίζει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η μητέρα του και αντιδρά με κάποιο μηχανισμό άμυνας που δεν είναι άλλος από την σιωπή. Πιστεύει ότι η συναναστροφή του με άλλα άτομα θα διακόψει τον δεσμό με την μητέρα, θα αναγκαστεί να αποκαλύψει οικογενειακά μυστικά, και θα απορρίψει ή προδώσει την μητέρα του.
Πώς θα μιλήσει
Ένας καλός τρόπος εξαναγκασμού για να μιλήσει είναι η λανθασμένη ονομασία πραγμάτων π.χ. το χιόνι είναι μαύρο, η ήλιος είναι πράσινος κλπ. Με τον τρόπο αυτό το παιδί αναγκάζεται να διορθώσει τις λανθασμένες λέξεις. Τέλος το παιδί πρέπει να λαμβάνει μέρος στα παιγνίδια και τις άλλες δραστηριότητες (τραγούδια, ζωγραφική) με τα αδέλφια και τους φίλους του για να μη νοιώθει απομονωμένο.
