Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού: Από τα ασυνόδευτα παιδιά του 1974...στο 2024

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα αποτελεί μια υπενθύμιση των δικαιωμάτων και της προστασίας που οφείλουμε να προσφέρουμε σε κάθε παιδί . Μια σύντομη ιστορική αναδρομή - από τα ασυνόδευτα παιδιά της κυπριακής τραγωδίας του 1974 μέχρι τα σημερινά προσφυγόπουλα - «φωτίζει» την εξέλιξη αυτής της σκληρής πραγματικότητας, τις ελπίδες και τις προκλήσεις που παραμένουν.

Τα ασυνόδευτα παιδιά του 1974

Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974 αποτέλεσε μια από τις πιο τραυματικές στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας. Στα επακόλουθα αυτής της τραγωδίας, 2.000 παιδιά (ανεπίσημα ο αριθμός αυτός ανήλθε σε άνω των 5.000, όπως διεφάνη τη σχολική χρονιά 1976-1977) αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους για να γλιτώσουν από τις φλόγες της εισβολής και βρήκαν καταφύγιο στην Ελλάδα. Αυτά τα παιδιά, γνωστά ως «τα ασυνόδευτα παιδιά του 1974», αποτέλεσαν θύματα ενός πολέμου που «αφαίρεσε» βίαια από αυτά την οικογενειακή θαλπωρή, την ασφάλεια και τα πιο αθώα χρόνια τους.

Πώς θα μιλήσετε στα παιδιά σας για την Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την εισβολή, πολλοί φορείς και μέσα ενημέρωσης ανέδειξαν το πώς η κοινωνία της Κύπρου σήμερα είναι πολύ διαφορετική από αυτή του 1974, ωστόσο εξακολουθεί να ζει με το τραύμα της εισβολής. Μέσα από αφηγήσεις, μπορεί κανείς να κατανοήσει τις δυσκολίες , την αλληλεγγύη των Ελλήνων που άνοιξαν τα σπίτια τους και την αγκαλιά τους, αλλά και τη βαθιά επιθυμία τους να κρατήσουν ζωντανές τις μνήμες των τραγικών γεγονότων.

Από την τραγωδία στην προσφυγική κρίση

Σήμερα, ο αγώνας για την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων συνεχίζεται. Στην Ελλάδα, το προσφυγικό ζήτημα παραμένει έντονο, με 2.167 ασυνόδευτους ανήλικους να φιλοξενούνται σε διάφορες δομές, σύμφωνα με τα στοιχεία του Νοεμβρίου 2024. Το 90% αυτών είναι αγόρια, ενώ το 16% είναι κάτω των 15 ετών. Τα παιδιά αυτά βρίσκονται μακριά από τις οικογένειές τους, σε ένα ξένο περιβάλλον, συχνά μετά από τραυματικές εμπειρίες και επικίνδυνα ταξίδια .

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ το 1989, θέτει τη βάση για την προστασία αυτών των παιδιών, αναγνωρίζοντας την παιδική ηλικία ως μια ευάλωτη φάση που απαιτεί ειδική φροντίδα . Παρότι επικυρώθηκε σχεδόν παγκοσμίως, οι παραβιάσεις συνεχίζονται, ιδιαίτερα σε ευάλωτους πληθυσμούς.

Τα δικαιώματα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν

Οι προκλήσεις του σήμερα

Η φτώχεια, που πλήττει 1 στα 6 παιδιά παγκοσμίως, είναι ένας καθοριστικός παράγοντας που οδηγεί σε παραβιάσεις δικαιωμάτων. Τα παιδιά στερούνται εκπαίδευσης , υφίστανται εργασιακή εκμετάλλευση και εκτίθενται σε κινδύνους. Για τα ασυνόδευτα παιδιά, οι προκλήσεις είναι πολλαπλές. Στις δομές φιλοξενίας, η έμφαση δίδεται στην εκπαίδευσή τους για τα δικαιώματά τους, με στόχο την ένταξη και την προσωπική ενδυνάμωση .

Το μέλλον των παιδιών

Η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού υπενθυμίζει την ανάγκη να συνεχιστεί ο αγώνας για ένα καλύτερο μέλλον, όπου κάθε παιδί θα έχει την ευκαιρία να ζήσει με αξιοπρέπεια. Από τα ασυνόδευτα παιδιά του 1974 έως τα σημερινά ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, η ιστορία παραμένει ζωντανή και μας καλεί να δράσουμε.

^{Πηγές: unicef.org , sansimera.gr & European Migration Network (2024) Annual Report on Migration and Asylum}