Αυστραλία: Τέλος η πρόσβαση στα social media για παιδιά κάτω των 16 ετών

Η Αυστραλία γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο που υιοθετεί μια καθολική απαγόρευση για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από άτομα κάτω των 16 ετών.

Ο νόμος, που πέρασε από τη Γερουσία με διαδικασίες εξπρές, υποχρεώνει τις τεχνολογικές εταιρείες να εφαρμόσουν μέτρα προστασίας για τους ανήλικους χρήστες, με κίνδυνο αυστηρών προστίμων ύψους έως 50 εκατομμυρίων αυστραλιανών δολαρίων.

Η νομοθεσία αφορά δημοφιλείς πλατφόρμες όπως τα TikTok, Snapchat, Facebook, Instagram και Reddit, ενώ εξετάζεται η επέκταση σε άλλες ψηφιακές υπηρεσίες.

Οι λόγοι πίσω από τη νομοθεσία

Ο Πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανίζι υπογράμμισε την αναγκαιότητα του μέτρου, επισημαίνοντας ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συχνά ενισχύουν τον εκφοβισμό, προκαλούν άγχος και διευκολύνουν εγκληματικές δραστηριότητες.

«Σε ηλικία 16 ετών, τα παιδιά είναι καλύτερα προετοιμασμένα να αναγνωρίσουν απάτες και κινδύνους», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Πιθανές δυσκολίες εφαρμογής

Παρά τη δημόσια στήριξη – το 77% των Αυστραλών τάσσεται υπέρ της απαγόρευσης σύμφωνα με έρευνα της YouGov - οι εταιρείες τεχνολογίας εκφράζουν ανησυχίες για ζητήματα ιδιωτικότητας και την πιθανότητα οι νέοι να παρακάμπτουν εύκολα τους περιορισμούς.

Η Επίτροπος eSafety, Τζούλι Ίνμαν Γκραντ, τόνισε ότι οι τεχνολογίες επαλήθευσης ηλικίας εξελίσσονται γρήγορα, προσθέτοντας ότι οι εταιρείες έχουν 12 μήνες για να συμμορφωθούν με τον νέο νόμο.

Παιδί και social media: Όριο ηλικίας στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, θέτει η Αυστραλία

Άλλα παραδείγματα χωρών

Αρκετές χώρες και περιοχές έχουν αποφασίσει να επιβάλουν κατώτατο όριο ηλικίας για την πρόσβαση στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Στη Φλόριντα, ο νόμος που θα τεθεί σε εφαρμογή τον Ιανουάριο απαγορεύει να ανοίγουν λογαριασμό οι νέοι κάτω των 14 ετών , χωρίς να έχει διευκρινιστεί το πώς θα γίνει αυτό. Στην Ισπανία, η κυβέρνηση παρουσίασε τον Ιούνιο ένα παρόμοιο νομοσχέδιο, που ακόμη δεν έχει συζητηθεί. Προβλέπει την απαγόρευση πρόσβασης σε ανηλίκους κάτω των 16 ετών.

Η Κίνα, από το 2021, έχει θέσει περιορισμούς στην πρόσβαση των ανηλίκων. Ενώ ζητά επαλήθευση της ηλικίας τους με επίδειξη ταυτότητας. Τα παιδιά κάτω των 14 ετών δεν επιτρέπεται να περνούν περισσότερα από 40 λεπτά ημερησίως στο Douyin (η κινεζική εκδοχή του TikTok ) και ο χρόνος που περνούν παιδιά και έφηβοι σε διαδικτυακά παιχνίδια είναι περιορισμένος.

Στη Γαλλία, νόμος που ψηφίστηκε το 2023 και ορίζει την ηλικία «ψηφιακής ωριμότητας» στα 15 έτη, δεν έχει ακόμη τεθεί σε εφαρμογή, εν αναμονή απάντησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το αν συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει ταχθεί μάλιστα υπέρ της απαγόρευσης του κινητού τηλεφώνου «πριν από την ηλικία των 11 ετών».

Sharenting: Όταν οι γονείς το παρακάνουν με τις αναρτήσεις των παιδιών τους στα social media

Υπέρ και κατά του μέτρου

Η απαγόρευση «αγκαλιάστηκε» από γονείς όπως ο Ντάνι Ελάτσι, που τη βλέπουν ως ευκαιρία για αλλαγή στη νοοτροπία γύρω από τη χρήση των social media από παιδιά. Από την άλλη, επικριτές όπως η ανεξάρτητη βουλευτής Κάιλια Τινκ την περιγράφουν ως «ωμή» προσέγγιση που δεν αντιμετωπίζει τις αιτίες των προβλημάτων.

Οι νέοι, όπως ο 17χρονος Λίο Πουγλίσι - ο οποίος διευθύνει έναν ιστότοπο ειδήσεων- εκφράζουν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του μέτρου, σημειώνοντας ότι τα social media είναι σημαντικό μέρος της κοινωνικής τους ζωής.

Οι αντιδράσεις των τεχνολογικών κολοσσών

Η Meta, μητρική του Facebook και του Instagram, επέκρινε το γεγονός ότι η αυστραλιανή κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη της όσα κάνουν ήδη οι γίγαντες της τεχνολογίας «για να διασφαλίσουν τις κατάλληλες εμπειρίες ανάλογα με την ηλικία». Τόνισε, ωστόσο, ότι θα σεβαστεί τον νόμο.

Η Snap, μητρική εταιρεία του Snapchat, εκτίμησε ότι το νομοσχέδιο αφήνει αναπάντητα πολλά ερωτήματα. Όμως εκπρόσωπος της εταιρείας διαβεβαίωσε ότι η πλατφόρμα θα συνεργαστεί ώστε «να βοηθήσει να υιοθετηθεί μια προσέγγιση που θα προωθεί εξίσου την εμπιστευτικότητα και την ασφάλεια και θα είναι εφαρμόσιμη».

Εξάλλου η Meta ζήτησε να γίνουν διαβουλεύσεις για τον τρόπο εφαρμογής του νόμου ώστε να καταλήξουν «σε ένα αποτέλεσμα τεχνικά εφικτό, το οποίο δεν θα επιβαρύνει τους γονείς και τους εφήβους».

Όταν οι έφηβοι δημιουργούν «priv» Instagram λογαριασμούς

Τι μέλλει γενέσθαι;

Η ακριβής ημερομηνία εφαρμογής του νόμου θα καθοριστεί έπειτα από περαιτέρω διαβουλεύσεις. Παρά τις αντιδράσεις, η πρωτοβουλία της Αυστραλίας μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για άλλες χώρες, καθώς συνεχίζεται η παγκόσμια συζήτηση για τη σχέση των νέων με την τεχνολογία.

Η επιτυχία του μέτρου θα εξαρτηθεί από την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, των τεχνολογικών εταιρειών και των ίδιων των χρηστών.

^{Με πληροφορίες: reuters.com, bbc.com}