Πρόληψη σχολικού εκφοβισμού: Ο ρόλος των εκπαιδευτικών
Έξι πράγματα που μπορούν να κάνουν οι εκπαιδευτικοί για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού.
Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Εκπαίδευσης από το 2016 πάνω από το 20% των μαθητών ανέφεραν ότι έχουν πέσει θύματα εκφοβισμού, αναφέρει δημοσίευση στο Lesley University.
Τα παιδιά-θύματα παρουσιάζουν συμπτώματα όπως κακές επιδόσεις στο σχολείο, προβλήματα ύπνου, άγχος και κατάθλιψη. Τα παιδιά-θύτες από την άλλη αναπτύσσουν μία συμπεριφορά που έχει σοβαρές πιθανότητες να τους δημιουργήσει μία σειρά από προβλήματα στην ενήλικη ζωή τους, όπως η βίαιη συμπεριφορά ή η κατάχρηση ουσιών.
Ο ρόλος των δασκάλων και των καθηγητών στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού είναι καθοριστικός. Το Lesley University αναφέρει στη δημοσίευσή του έξι τρόπους με τους οποίους το σχολικό περιβάλλον μπορεί να βοηθήσει στην πάταξη τέτοιων φαινομένων.
Οι δάσκαλοι θα πρέπει να διδάξουν στα παιδιά την καλοσύνη και την ενσυναίσθηση
Όταν οι μαθητές είναι σε θέση να προσεγγίσουν ιδέες και προβλήματα από πολλές οπτικές γωνίες, είναι λιγότερο πιθανό να εκφοβίσουν τους άλλους. Από το δημοτικό, οι μαθητές θα πρέπει να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που ενισχύουν την κοινωνικο-συναισθηματική μάθηση. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να βοηθήσουν τα παιδιά να κατανοήσουν και να εκτιμήσουν την ταυτότητά τους και να σέβονται τη διαφορετικότητα των άλλων. Για να γίνει αυτό απαιτούνται ενσυναίσθηση και καλοσύνη, δύο δεξιότητες που μπορεί να καλλιεργήσει το παιδί μέσα από εκπαιδευτικές δραστηριότητες στο περιβάλλον του σχολείου.
«Η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να μπαίνεις στη θέση κάποιου άλλου και οι δάσκαλοι πρέπει να ενσωματώσουν αυτή τη δεξιότητα στο πρόγραμμα σπουδών τους», λέει η καθηγήτρια πανεπιστημίου Suzan Patterson. «Οι καθηγητές πρέπει να κάνουν διάφορες εργασίες ταυτότητας με τους μαθητές από νωρίς, ώστε τα παιδιά να γνωρίζουν ποια είναι τα ίδια και ποιοι είναι όλοι οι άλλοι».
Ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι να μαζευτούν τα παιδιά και να μιλήσουν για τις διαφορές τους. Επιτρέψτε τους να εξασκηθούν στην επίλυση συγκρούσεων, προβλημάτων και να κατανοήσουν τους γύρω τους.
Ευκαιρίες για σύνδεση και επικοινωνία
Εάν τα παιδιά νιώθουν το περιβάλλον της τάξης σαν μία είδους κοινότητα, τα περιστατικά εκφοβισμού είναι πιο πιθανό να είναι πολύ λιγότερα, ενώ εάν υπάρχουν η αντιμετώπισηκαι η διαχείρισή τους από τα παιδιά-θύματα θεωρείται πιο εύκολη. Σύμφωνα με έρευνα όταν μαθητές που γίνονται στόχοι εκφοβισμού αισθάνονται δεμένοι με τους συνομηλίκους τους, είναι πιο ικανοί να αντιμετωπίσουν τον εκφοβισμό. Μελέτες δείχνουν επίσης ότι τα παιδιά μαθαίνουν από νωρίς να μιλούν όταν γίνονται μάρτυρες εκφοβιστικής συμπεριφοράς και να παίρνουν θέση εναντίον της, μπορεί να μειώσει τις μελλοντικές καταστάσεις εκφοβισμού έως και 50%.
«Τα πάντα έχουν να κάνουν με τη σύνδεση», λέει η Nancy Beardall , η οποία δημιούργησε και εφάρμοσε ένα πρόγραμμα σπουδών για την πρόληψη του εκφοβισμού στα δημόσια σχολεία του Newton. «Όταν οι μαθητές αισθάνονται συνδεδεμένοι με τους συμμαθητές τους, το σχολείο τους και την κοινότητά τους, τα καταφέρνουν καλύτερα».
Στην τάξη, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ξεκινήσουν δημιουργώντας ένα ασφαλές μέρος στο οποίο οι μαθητές θα μπορούν να εκφραστούν και να νιώθουν ότι ακούγονται. Μπορούν επίσης να παρακινούν τους μαθητές να ασχοληθούν με δραστηριότητες μετά το σχολείο που ταιριάζουν με τα χόμπι και τα ενδιαφέροντά τους, τα οποία θα κάνουν πιο ισχυρό το δέσιμο με συνομήλικούς τους.
Προσοχή στις ενδείξεις
Οι ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με τον σχολικό εκφοβισμό έχουν ανακαλύψει ότι οι μικρές, ασήμαντες συμπεριφορές μπορούν να σηματοδοτήσουν τα αρχικά μοτίβα εκφοβισμού. Παρακάτω μερικές από αυτές:
- Απαξιωτικό βλέμα
- Επίμονο βλέμμα
- Το παιδί γυρίζει την πλάτη με απαξίωση
- Γέλιο εις βάρος άλλων και ενθάρρυνση και άλλων να γελάσουν
- Το παιδί αγνοεί ή αποκλείει κάποιους συνομήλικούς του
- Πρόκληση σωματικής βλάβης
- Παρακολούθηση
- Καταδίωξη
Αν και αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να μην θεωρούνται εκφοβιστικές, κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου και καλό είναι ο καθηγητές να παρέμβουν έγκαιρα.
«Σύμμαχος» η τέχνη
Οι τέχνες είναι ένα ισχυρό εργαλείο που θα μπορούσε να βοηθήσει τα παιδιά να δουν τις καταστάσεις από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Χρησιμοποιώντας τη λογοτεχνία, το θέατρο, τη ζωγραφική οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές να κατανοήσουν τον αρνητικό αντίκτυπο του εκφοβισμού. Η Erika Dawes , καθηγήτρια Λογοτεχνίες στο Lesley, το κάνει αυτό χρησιμοποιώντας το βιβλίο με παραμύθια Every Kindness της Jacqueline Woodson. Αφού διαβάζει στους μαθητές, η Dawes ζητάει από τους μαθητές της να κάνουν έναν κύκλο και να συζητήσουν το θέμα.
Περιοριορισμός στις εκφοβιστικές συμπεριφορές μεταξύ ενηλίκων
«Υπάρχουν σχολεία όπου υπάρχει εκφοβισμός στην κουλτούρα των ενηλίκων», αναφέρει η Patterson. «Στα μαθήματα που διδάσκω, οι μαθητές μου μού λένε ότι νιώθουν εκφοβισμό από άλλους εκπαιδιευτικού. Αν ζούμε σε μια κουλτούρα εκφοβισμού, πρέπει να είμαστε πολύ πιο επιμελείς για να βεβαιωθούμε ότι δεν θα πάει κάτω στην τάξη».
Ό,τι και αν γίνεται εκτός τάξης, οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να εστιάσουν στην καλλιέργεια ενός μαθησιακού περιβάλλοντος που βασίζεται στη θετικότητα, τη διαφάνεια και την υποστήριξη.
Συμμετοχή σε προσομοιώσεις
Η θεωρητική προετοιμασία σχετικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση του εκφοβισμού στα σχολεία δεν αρκεί. Σε ένα πραγματικό περισταικό μπορεί να είναι δύσκολο για τους νέους εκπαιδευτικούς να γνωρίζουν ακριβώς ποια θα πρέπει να είναι η αντίδρασή τους. Στο Graduate School of Education του Lesley University, οι καθηγητές πήραν την εξής πρωτοβουλία:
«Αυτή τη στιγμή χρησιμοποιούμε τεχνολογία για να αναδημιουργήσουμε μία εμπειρία για τους καθηγητές σε ένα εργαστήριο μικτής πραγματικότητας», λέει η Maureen Creegan-Quinquis , η οποία ηγείται του τμήματος δημιουργικών τεχνών και μάθησης της Lesley.
Στο εργαστήριο μικτής πραγματικότητας, οι εκπαιδευτικοί είναι συμμετέχουν εικονικά σε ένα σενάριο εκφοβισμού, στο οποίο τους ζητείται να ανταποκριθούν στην κατάσταση και να βρουν μια λύση. Σύμφωνα με την Creegan-Quinquis, οι συμμετέχοντες συχνά εκπλήσσονται από το πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η άσκηση.
«Για πολλούς από αυτούς, αυτή είναι η πρώτη φορά στη ζωή τους που βιώνουν ένα περιστατικό εκφοβισμού και τους ζητείται να βρουν μία λύση», λέει η Creegan-Quinquis.
