Δύο Σάββατα, τα λεγόμενα «Ψυχοσάββατα» κάθε χρόνο ειναι αφιερωμένα στις ψυχές που έχουν φύγει από τη ζωή και η ημερομηνία τους εξαρτάται πάντα από την ημερομηνία που πέφτει το Πάσχα κάθε χρονιά.
Φέτος τα δύο Ψυχοσάββατα πέφτουν: το πρώτο στις 9 Μαρτίου και το δεύτερο στις 22 Ιουνίου.
Δεν γνώριζα πολλά για τα Ψυχοσάββατα, ούτε ποτέ είχα ασχοληθεί με τα «σπερνά» που λένε και στο χωριό του άνδρα μου. Από το 2020 όμως, που πέθανε η γιαγιά μου άρχισα να θέλω με κάποιο τρόπο να την τιμώ. Υπάρχει σε όλες μου τις αναμνήσεις και πλέον κάθε χρόνο, σε ένα από τα Ψυχοσάββατα ετοιμάζω κόλλυβα για να τη τιμήσω.
Από μικρή έβλεπα την ίδια την γιαγιά μου να ετοιμάζει το σιταράκι για τους δικούς της αγαπημένους που είχαν φύγει από τη ζωή. Για εκείνη ήταν μια ιεροτελεστία, που την αποστήθισα. Δεν περίμενα ποτέ ότι οι μνήμες θα ξύπναγαν πολλά χρόνια μετά. Κάπως έτσι θυμήθηκα τα υλικά που έβαζε εκείνη, πώς τα έφτιαχνε και φυσικά εξέλιξα λίγο τη γεύση με επιπλέον υλικά που πρόσθεσα εγώ.
Συνταγή για «σπερνά» ή αλλιώς κόλλυβα ή αλλιώς «σταράκι για την εκκλησιά»
Τα υλικά που θα σας δώσω είναι για ένα μεγάλο βαθύ πιάτο.
Υλικά για κόλλυβα:
- 1/2 συσκευασία σιτάρι
- 1 κούπα φουντούκια
- 1 κούπα αμύγδαλα (χωρίς τη φλούδα) καβουρδισμένα
- 1/2 κούπα σταφίδες
- 1-2 κ.τ.γ. γλυκάνισος τριμμένος
- 1/2 ματσάκι μαϊντανός ψιλοκομμένος
- 1/4 κ.τ.γ. κανέλα
- 1/4 κ.τ.γ. γαρύφαλλο
- 2-3 μπισκότα ολικής άλεσης πτι-μπερ τριμμένα
- 3-4 κ.τ.σ. σπόρους ροδιού
- τριμμένη φρυγανιά
- ζάχαρη άχνη, αμύγδαλα, σταφίδες, ρόδι και φουντούκια για τη διακόσμηση
Πώς θα τα φτιάξετε:
- Πλύνετε το σιτάρι καλά.
- Σε μια κατσαρόλα βάλτε νερό και μόλις πάρει βράση, ρίξτε μέσα το σιτάρι.
- Αφήστε το να βράσει ένα με δύο λεπτά, σκεπάστε με μια πετσέτα και κλείστε με το καπάκι. Σβήστε το μάτι της κουζίνας και αφήστε επάνω μέχρι το σιτάρι να μαλακώσει.
- Αφήστε για 1 ώρα.
- Αφού δείτε ότι το σιτάρι έχει μαλακώσει αρκετά -προσοχή όχι να λιώσει- σουρώστε το και απλώστε το σε μια καθαρή πετσέτα ή ένα τραπεζομάντηλο να στεγνώσει πολύ καλά.
- Αφού στεγνώσει, βάλτε το σε ένα μπολ.
- Χονδροκόψτε τα φουντούκια και τα αμύγδαλα. Ρίξτε τα μέσα στο μπολ.
- Ψιλοκόψτε τον μαϊντανό και ρίξτε τον και αυτόν μέσα.
- Ρίξτε έπειτα και τα υπόλοιπα υλικά.
- Ανακατέψτε με ένα κουτάλι καλά και δοκιμάστε. Αν η γεύση σάς αρέσει δεν χρειάζεται να προσθέσετε κάτι.
- Αν σας λείπει κάτι γευστικά, προσθέστε ό,τι μπορεί να λείπει. Μπορεί να είναι λίγο μπισκότο, λίγος γλυκάνισος τριμμένος ή λίγη ζάχαρη άχνη.
- Αφού σας αρέσει περάστε στη διακόσμηση.
- Βάλτε το σιτάρι σε ένα πιάτο και πιέστε το με ένα κουτάλι.
- Ρίξτε από πάνω φρυγανιά. Τόση όση για να σκεπαστεί το σιταράκι σας. (Με αυτόν τον τρόπο δεν θα λιώσει η ζάχαρη που θα βάλετε από πάνω - Η φρυγανιά θα απορροφήσει οποιαδήποτε υγρασία)
- Έπειτα βάλτε τη ζάχαρη άχνη. Για να την απλώσετε και να την πιέσετε καλά, χρησιμοποιήστε ζελατίνα τροφίμων ή ένα σακουλάκι πολυμπάγκ.
- Τέλος διακοσμήστε. Φτιάξτε έναν σταυρό από φουντούκια, αμύγδαλα, σταφίδες και ρόδι.
Πηγαίνετε το «σταράκι» σας στην εκκλησία να το διαβάσει ο παπάς. Αν πάλι δεν προλαβαίνετε, απλά μοιράστε τα «σπερνά» σας σε συγγενείς και φίλους ώστε να συγχωρεθεί η ψυχούλα του αγαπημένου ή των αγαπημένων σας.